Και φτάσαμε αισίως στο γ΄ και τελευταίο μέρος της ιστορικής διαδρομής της Κύπρου. Είναι αλήθεια ότι ήταν λίγο «βαρύ» το θέμα καλοκαιριάτικα, αλλά βλέπω ότι είχε ανταπόκριση.
Το διαίρει και βασίλευε των Άγγλων:
Κατά τη διάρκεια του ένοπλου αγώνα της ΕΟΚΑ η Αγγλία, όπως το συνήθιζε, είχε έντονη μυστική διπλωματία με την Τουρκία, την οποία διαβεβαίωνε ότι δεν θα έδινε λύση στο νησί, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της, αλλά ακόμα και την ενεργό συμμετοχή της. Τότε προβάλλει ως εναλλακτική λύση του Κυπριακού η διχοτόμηση. Και ενώ στην Αθήνα υπήρχαν μαζικές διαδηλώσεις του λαού υπέρ της Ένωσης, στην Τουρκία υπήρχαν αντίστοιχες διαδηλώσεις υπέρ της διχοτόμησης ή ακόμα και υπέρ της ανάκτησης της Κύπρου από την Τουρκία. Γνωστά είναι και τα γεγονότα τότε το Σεπτέμβριο του 1955 στην Κωνσταντινούπολη που είχαν ως αποτέλεσμα το διωγμό των Ελλήνων. Τον Απρίλιο του 1956 ο σερ Τζων Χάρντιγκ εισηγήθηκε στην αγγλική κυβέρνηση να χρησιμοποιήσει τους Τούρκους για να τρομοκρατήσει τους Έλληνες «με τη χωρίς ηθικές αναστολές χρήση της διπλωματίας (ruthless use of diplomacy), με σκοπό να δεχθούν αναστολή 15 χρόνων στην εφαρμογή της αυτοδιάθεσης». Πράγματι η κυπριακή Αστυνομία «ενισχύεται» με επικουρικό σώμα που αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από Τουρκοκύπριους, οι οποίοι χρησιμοποιούνται εναντίον των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, ακόμα και για βασανισμούς. Το ρήγμα μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων ήταν πια γεγονός. Το 1957 ιδρύεται και η εξτρεμιστική οργάνωση των Τουρκοκυπρίων ΤΜΤ που προβαίνει σε προκλήσεις (ακόμα και φόνους) και διακηρύττει ότι η μόνη αποδεκτή λύση είναι η διχοτόμηση. Ξεσπούν αιματηρές ταραχές μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Οι Ελληνοκύπριοι συνειδητοποιούν ότι βρίσκονται σε ένα αδιέξοδο. Ο απελευθερωτικός, όπως νόμιζαν αγώνας, μεταμορφώθηκε σ’ ένα δισεπίλυτο ελληνοτουρκικοαγγλικό πρόβλημα. Να γιατί στο προηγούμενο ποστ εξέφρασα την άποψη ότι η ένοπλη αυτή εξέγερση και μάλιστα με αίτημα την «Ένωση και μόνο την Ένωση», ήταν ένα λάθος. Ακόμα και η επίσημη Ελλάδα, πιεσμένη από τους «συμμάχους» της, δεν ήταν πρόθυμη να υποστηρίξει αυτό το αίτημα. Ενώ οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ έδιναν τη ζωή τους (άδικα επαναλαμβάνω) γι’ αυτό το σκοπό, ο Αβέρωφ (υπουργός εξωτερικών της Ελλάδας στη κυβέρνηση Καραμανλή) συζητούσε με την Αγγλία και Τουρκία λύσεις που κάθε άλλο παρά την Ένωση προέβλεπαν. Ή μάλλον, για να ακριβολογούμε, μερικά από τα σχέδια προέβλεπαν την Ένωση μέρους του νησιού, μετά από τη διχοτόμηση του.
Συμφωνίες της Ζυρίχης και του Λονδίνου:
Το 1958 η προσφυγή της Ελλάδας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με αίτημα την αυτοδιάθεση, καταποντίζεται, εξαιτίας των χειρισμών της Τουρκίας και της υποστήριξης που είχε από την Αγγλία, τις ΗΠΑ και τις ισλαμικές χώρες. Ο ένοπλος αγώνας της ΕΟΚΑ φθίνει. Ο Γρίβας, με την προτροπή και της Αθήνας, εξαναγκάζεται σε κατάπαυση του πυρός. Οι Άγγλοι πραγματοποιούν εξονυχιστικές έρευνες σε όλο το νησί με στόχο την πλήρη εξάρθρωση της ΕΟΚΑ. Η επίσημη ελληνική κυβέρνηση υπό τον Κ. Καραμανλή, πιέζεται να λύσει το Κυπριακό. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου του 1959 έγιναν στη Ζυρίχη συνομιλίες μεταξύ των Πρωθυπουργών και Υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας που κατέληξαν στη Συμφωνία της Ζυρίχης. Οι συνομιλίες επαναλήφθηκαν στο Λονδίνο λίγες μέρες αργότερα με τη πενταμερή συμμετοχή αυτή τη φορά (Ελλάδα, Τουρκία, Αγγλία, Μακαρίου ως εκπροσώπου των Ελληνοκυπρίων και Κουτσούκ ως εκπροσώπου των Τουρκοκυπρίων) και κατέληξαν στη Συμφωνία ίδρυσης της ανεξάρτητης (?) Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι Συμφωνίες αυτές υπήρξαν αποτέλεσμα σκληρής ανάγκης και τρόπον τινα εκβιασμού των Άγγλων, οι οποίοι έθεσαν το δίλημμα ή οι Συμφωνίες ή το σχέδιο Μακμίλλαν (το οποίο ας σημειωθεί προέβλεπε τριμερή διχοτόμηση της Κύπρου μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Αγγλίας). Οι Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου που έδιναν στρατιωτικές Βάσεις, κατά κυριαρχία, στους Άγγλους, έθεταν και το σπόρο για μελλοντικές διαφωνίες και διχασμό μεταξύ των δύο κοινοτήτων γιατί, μεταξύ άλλων προέβλεπαν α) «εγγυήτριες δυνάμεις» (Αγγλία, Ελλάδα και Τουρκία), οι οποίες μάλιστα είχαν δικαίωμα ακόμα και μονομερούς επέμβασης στην Κύπρο, β) δυσανάλογη με την πληθυσμιακή σύνθεση συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στα νομοθετικά σώματα και την κρατική μηχανή (ενώ οι τελευταίοι ήταν μόνο 18% του πληθυσμού είχαν συμμετοχή 30%), γ) δικαίωμα αρνησικυρίας (VETO) στους Τουρκοκυπρίους σε σημαντικά νομοθετήματα, δ) χωριστούς δήμους στις μεγάλες πόλεις, ε) παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων από Ελλάδα (ΕΛΔΥΚ) και Τουρκία (ΤΟΥΡΔΥΚ), στ) αδυναμία τροποποίησης του Συντάγματος από την Κυπριακή Βουλή κ.α. Η Τουρκία που είχε αποχωρήσει από την Κύπρο και είχε παραιτηθεί το 1923 από κάθε δικαίωμα στο νησί, επανήλθε θριαμβευτικά.
Εδώ μπαίνει και μια προσωπική μνήμη. Το 1960 που ήρθαν στην Κύπρο η ΕΛΔΥΚ και ΤΟΥΡΔΥΚ πήγαμε με την οικογένεια μου στη Λευκωσία, στην επίσημη υποδοχή. Ήταν κάτι σαν πανηγύρι για μας τα παιδιά. Εγώ, 8 χρονών κοριτσάκι τότε, φόραγα ένα κόκκινο φορεματάκι. Δεν ξέρω αν με πέρασαν για Τουρκοκύπρια, λόγω του χρώματος τους φουστανιού, αλλά μου έκαναν πολλές χαρούλες οι Τούρκοι στρατιώτες της ΤΟΥΡΔΥΚ, κάτι που πυροδότησε πολλά πειράγματα από την οικογένεια. Χα χα χα!
Περίοδος ανεξαρτησίας (1960 έως σήμερα)
Με εκλογές που διεξήχθηκαν χωριστά για τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους, στις 13 Δεκεμβρίου 1959, Πρόεδρος της Κύπρου εκλέχτηκε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ο Γ΄ και Αντιπρόεδρος ο Τουρκοκύπριος Φαζίλ Κουτσούκ. Αντίπαλος του Μακαρίου ήταν ο Ιωάννης Κληρίδης (πατέρας του Γλαύκου Κληρίδη), τον οποίο υποστήριξε το ΑΚΕΛ. Εδώ θα κάνω μια παρένθεση και θα πω ότι ίσως ήταν λάθος η ανάμιξη του θρησκευτικού ηγέτη Μακαρίου στην πολιτική για τόσο πολύ χρόνο. Σε κάθε περίπτωση και αν ακόμα ήθελε θεωρηθεί ότι η ανάμιξη του την πρώτη φορά ήταν αναπόφευκτη, έπρεπε, μετά την πρώτη θητεία του ή έστω τη δεύτερη, να αφήσει πια την πολιτική στα χέρια των πολιτικών που θα είχαν περισσότερες δυνατότητες ελιγμών και διπλωματίας και κυρίως μεγαλύτερη δυνατότητα προσέγγισης των Τουρκοκυπρίων.
Τα μεσάνυχτα της 15ης προς τη 16η Αυγούστου 1960 ο μέχρι τότε Κυβερνήτης της Κύπρου Σερ Χιου Φουτ ανάγνωσε προκήρυξη της Βασίλισσας της Αγγλίας (ναι ήταν από τότε η Ελισάβετ), με την οποία η Μ. Βρετανία εγκατέλειπε την κυριαρχία της στο νησί, πλην των περιοχών των βρετανικών βάσεων (Δεκέλειας και Επισκοπής). Στις 16 Αυγούστου 1960 εγκαθιδρύθηκε και επίσημα η Κυπριακή Δημοκρατία.
Και άρχισαν νέες περιπέτειες για τους ταλαίπωρους Κύπριους (Έλληνες και Τούρκους) που οι Άγγλοι είχαν φροντίσει να τους χωρίσουν. Καμιά πλευρά, δυστυχώς, δεν ήταν αποφασισμένη να κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να συμβιώσει ειρηνικά με την άλλη. Τα κυριότερα γεγονότα – σταθμοί που οδήγησαν στην τραγωδία του 1974 και ακολούθως στη σημερινή κατάσταση ήταν τα πιο κάτω:
- 13 Νοεμβρίου 1963. Ο Μακάριος προτείνει στους Τουρκοκύπριους να τροποποιηθούν 13 σημεία του Συντάγματος, για να μπορέσει να λειτουργήσει η Δημοκρατία καλύτερα. Μέχρι τότε υπήρξε αδυναμία ψηφίσεως σημαντικών νομοθετημάτων (κυρίως φορολογικών), λόγω του VETO της τουρκοκυπριακής πλευράς. Παράλληλα υπήρξε άρνηση του Μακαρίου για τη δημιουργία χωριστών Δήμων, όπως προβλεπόταν από τις Συμφωνίες. Μεταξύ των σημείων που προτείνονται προς τροποποίηση ήταν να παραιτηθούν οι Τουρκοκύπριοι από το δικαίωμα αρνησικυρίας (VETO), να περιοριστεί η συμμετοχή τους στην Κυβέρνηση, να καταργηθούν οι χωριστοί δήμοι κλπ. Όπως ήταν φυσικό αρνείται η Τουρκία, πριν ακόμα οι Τουρκοκύπριοι προλάβουν να απαντήσουν.
- Δεκέμβριος 1963. Με αφορμή ένα επεισόδιο μεταξύ Ελληνοκυπρίων αστυνομικών και δύο τουρκοκυπρίων που συνόδευαν μια συμπατριώτισσα τους πόρνη που κατέληξε σε ανταλλαγή πυροβολισμών με αποτέλεσμα να σκοτωθεί η κοπέλα και ένας από τους συνοδούς της, άρχισε διακοινοτική αιματηρή σύρραξη. Εξαπλώθηκε η σύρραξη σε όλη την Κύπρο με εκατέρωθεν νεκρούς. Οι άντρες του Σαμψών (μετέπειτα πραξικοπηματικού «Προέδρου») εισβάλλουν στο προάστιο της Λευκωσίας Ομορφίτα και ακολουθούν εκκαθαρίσεις. Υπάρχουν θύματα μεταξύ των αμάχων Τουρκοκυπρίων, κάτι που εξαγριώνει τους τελευταίους. Η Τουρκική Αεροπορία βομβαρδίζει στόχους στο νησί, μεταξύ των οποίων και νοσοκομείο. Οι Βρετανοί προτείνουν το διαχωρισμό των δύο κοινοτήτων, κάτι που αποδέχεται ο Μακάριος (για τα γεγονότα αυτά βλ. δημοσιεύματα της Ελευθεροτυπίας).
- 30 Δεκεμβρίου 1963. Ο βρετανός στρατηγός Γιανγκ χαράζει την «πράσινη γραμμή» στη Λευκωσία. Ο διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων ήταν γεγονός. Οι Τουρκοκύπριοι αποσύρονται σταδιακά σε έξι μεγάλους τουρκικούς θυλάκους, όπου οργάνωσαν δική τους διοίκηση. Δεν θα ξεχάσω το 1964 που είδα ένα καραβάνι ανθρώπων πεζών και με οχήματα να περνούν από το χωριό μου φορτωμένοι με την οικοσκευή τους. Ήταν οι Τουρκοκύπριοι από ένα μικτό γειτονικό χωριό που έφευγαν από αυτό και πορευόντουσαν προς τον τουρκοκυπριακό θύλακα που δημιουργήθηκε μεταξύ της Κερύνειας και της Λευκωσίας. Το χωριό μου (ο Καραβάς) ήταν αμιγώς ελληνοκυπριακό και δεν είχα έλθει μέχρι τότε σε μεγάλη επαφή με τους τουρκοκύπριους, τους οποίους κάπως φοβόμουν. Όμως η θέα αυτών των ταλαίπωρων ανθρώπων που περπατούσαν αποκαμωμένοι στους δρόμους του χωριού μου, δεν μου δημιουργούσε κανένα φόβο, μόνο θλίψη.
- Φεβρουάριος του 1964. Αποφασίζεται από το Μακάριο η δημιουργία της Εθνικής Φρουράς που θα αποτελείτο αμιγώς από Ελληνοκύπριους, πράγμα που απαγορευόταν από τις Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου. Καλείται ο Γ. Γρίβας στην Κύπρο και αναλαμβάνει τη διοίκηση του στρατού. Ένα ακόμα μέγα λάθος. Την 1η Ιουνίου 1964 γίνεται υποχρεωτική η στρατολογία. Με μυστική συμφωνία μεταξύ Γ. Παπανδρέου και Μακαρίου μεταφέρεται μυστικά στρατός και από την Ελλάδα. Οι Έλληνες που μεταφέρονται με τον τρόπο αυτό στην Κύπρο φέρουν ψευδώνυμα. Θυμάμαι ένα οικογενειακό φίλο (έλληνα αξιωματικό) που τον γνωρίσαμε στον Καραβά με το όνομα Δ. Σιδέρης. Χρόνια αργότερα τον συνάντησα στην Αθήνα και μου συστήθηκε ως Δ. Μάζης (αυτό ήταν το πραγματικό του όνομα).
- 21 Απριλίου 1967. Δικτατορία στην Ελλάδα, η οποία έμελλε να δώσει το τελειωτικό κτύπημα στο νησί.
- Νοέμβριος 1967. Ο Γρίβας καταλαμβάνει το τουρκοκυπριακό χωριό Κοφίνου, όταν μερικοί Τουρκοκύπριοι επιχείρησαν να «κόψουν» το δρόμο Λευκωσίας – Λεμεσού. Λέγεται ότι εκεί διαπράχθηκαν ωμότητες υπό την ανοχή ή ακόμα και την καθοδήγηση του Γρίβα. Κατόπιν απαιτήσεως του Μακαρίου ο Γρίβας ανακαλείται στην Αθήνα.
- Δεκέμβριος 1967. Ο ελληνικός στρατός που είχε μεταφερθεί με μυστικότητα στην Κύπρο επί Γ. Παπανδρέου, αποσύρεται από την ελληνική Χούντα. Μένουν μόνο οι αξιωματικοί, γιατί δεν υπήρχαν ακόμα Κύπριοι αξιωματικοί.
- 8 Μαρτίου 1970 η Χούντα αποπειράται να δολοφονήσει το Μακάριο.
- 1971 Ο Γρίβας επιστρέφει κρυφά στην Κύπρο και με το πρόσχημα ότι ο Μακάριος δεν επιδιώκει πια την Ένωση δημιουργεί την ΕΟΚΑ Β΄, η οποία αναλαμβάνει ανατρεπτική δράση εναντίον του Μακαρίου και της νόμιμης κυπριακής κυβέρνησης.
- 27 Ιανουαρίου 1974 πεθαίνει ο Γ. Γρίβας στην Κύπρο από καρδιακή προσβολή. Τον έλεγχο της ΕΟΚΑ Β΄ αναλαμβάνει πια ο δικτάτορας Δημήτρης Ιωαννίδης.
- 2 Ιουλίου 1974 ο Μακάριος στέλνει επιστολή στους δικτάτορες των Αθηνών καλώντας τους να ανακαλέσουν στην Αθήνα τους Ελλαδίτες αξιωματικούς που βρίσκονταν ακόμα στην Κύπρο (ως αξιωματικοί της Εθνικής Φρουράς) και καθοδηγούσαν την ΕΟΚΑ Β.
- 15 Ιουλίου 1974 Οι δικτάτορες απάντησαν στην επιστολή με το πραξικόπημα. Εξαπέλυσαν εναντίον του Προεδρικού Μεγάρου, της Αρχιεπισκοπής και άλλων στόχων στρατιωτική δύναμη που διοικείτο από χουντικούς Ελλαδίτες αξιωματικούς. Πυρπόλησαν το Προεδρικό Μέγαρο. Ο Μακάριος κατόρθωσε να διαφύγει από δευτερεύουσα έξοδο την οποία δεν είχαν προλάβει να καταλάβουν οι πραξικοπηματίες. Πρόεδρος ορίζεται ο αιματοβαμμένος Νικόλαος Σαμψών.
- 19 Ιουλίου 1974. Ο Μακάριος που είχε διαφύγει μέσω Μάλτας, έφτασε στο Λονδίνο και από κει στη Νέα Υόρκη, όπου κατήγγειλε στο Συμβούλιο Ασφαλείας το στρατιωτικό καθεστώς των Αθηνών. Έκανε όμως και ένα λάθος, κατά τη γνώμη μου. Κάλεσε τις άλλες δύο «εγγυήτριες δυνάμεις» (Αγγλία, Τουρκία) να επέμβουν. Όχι ότι οι Τούρκοι περίμεναν την έκκληση του Μακαρίου να επέμβουν, ήταν έτοιμοι από καιρό προς τούτο και πάντως σίγουρα ήταν έτοιμοι και αποφασισμένοι από 15 Ιουλίου που εκδηλώθηκε το προδοτικό πραξικόπημα. Άλλωστε ο τουρκικός στόλος και τα στρατεύματα είχαν ήδη ξεκινήσει κατευθυνόμενοι προς Κύπρο, την ώρα που ο Μακάριος μιλούσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Αργότερα όμως η Τουρκία , που έψαχνε δικαιολογίες, χρησιμοποίησε και αυτή την έκκληση του Μακαρίου ως δικαιολογία.
- 20 Ιουλίου 1974. Οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις εισβάλλουν στην Κύπρο. Μεταξύ άλλων τα τουρκικά αεροπλάνα έριχναν προκηρύξεις σε κακογραμμένα ελληνικά ότι τάχα έρχονταν ειρηνικά να προστατεύσουν τους Τουρκοκύπριους και παράλληλα να αποκαταστήσουν τη συνταγματική τάξη. Τι τραγική ειρωνεία… Στην Κύπρο οι πραξικοπηματίες είχαν διαλύσει τη Διοίκηση και μεταφέρει στρατιωτικές δυνάμεις από τη βόρεια ακτή στη Λευκωσία, για να πνίξουν την αντίσταση. Ο Αττίλας με 40.000 στρατό, 200 άρματα μάχης και διαρκή υποστήριξη από την αεροπορία, γρήγορα εξαπλώθηκε βρίσκοντας ασθενή αντίσταση, λόγω του προηγηθέντος πραξικοπήματος. Την προσωπική μου εμπειρία από εκείνο το τραγικό καλοκαίρι την έχω διηγηθεί σε παλαιότερο ποστ. Βέβαια τα τουρκικά στρατεύματα, δυστυχώς, δεν ήρθαν ειρηνικά. Σκότωσαν, βίασαν, βομβάρδισαν, ξερίζωσαν πληθυσμούς, λεηλάτησαν, βεβήλωσαν.... Και ήρθαν για να μείνουν και όχι για να αποκαταστήσουν τη συνταγματική τάξη. Ακόμα εκεί είναι…
- 13 Φεβρουαρίου 1975 οι Τουρκοκύπριοι ανακηρύσσουν μονομερώς τα κατεχόμενα από τον τουρκικό στρατό μέρη της Κύπρου στο λεγόμενο «Ομόσπονδο Τουρκοκυπριακό Κράτος».
- 13 Αυγούστου 1977 πεθαίνει ο Μακάριος από καρδιακή προσβολή. Η σωρός του τίθεται σε λαϊκό προσκύνημα. Θυμάμαι ότι ήμουν στην Κύπρο τότε και είχα πάει κι εγώ να τον «αποχαιρετήσω». Η ζέστη ήταν αποπνικτική, είχε ήδη μείνει η σωρός πολλές μέρες και είχε αρχίζει να μυρίζει. Ενώ περίμενα υπομονετικά στην ουρά, γίνεται μια αναταραχή, ένας χαμός. Καταφτάνει ο Κωνσταντίνος (ο τέως βασιλιάς καλέ). Είχε έλθει από Λονδίνο να «προσκυνήσει» κι αυτός. Ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που είδα τον Κωνσταντίνο (Κοκό) από κοντά.
- Ακολουθούν οι Πρόεδροι, προερχόμενοι πια από τους πολιτικούς (επιτέλους) ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008) και ο Δημήτρης Χριστόφιας (2008).
- 24 Απριλίου 2004. Διεξάγεται το Δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν. Το ΟΧΙ ήταν προαποφασισμένο (κατά τη γνώμη μου) από τον Τάσσο Παπαδόπουλο, από την ημέρα που εκλέχτηκε Πρόεδρος. Γι’ αυτό δεν έκανε ό,τι μπορούσε να βελτιωθεί το σχέδιο υπέρ των θέσεων μας. Π.χ. δεν έθεσε κόκκινες γραμμές δηλ. το έσχατο σημείο κάτω από το οποίο δεν θα υποχωρούσε η Ελληνοκυπριακή πλευρά, όπως έκαναν οι Τουρκοκύπριοι. Ακόμα ήλπιζε ότι θα αποχωρήσει η τουρκική πλευρά από τις συνομιλίες, όπως έκανε μέχρι τότε. Όταν όμως είδε ότι η Τουρκοκυπριακή πλευρά παραμέρισε τον Ντεκτάς και παρέμεινε στις συνομιλίες, προέτρεπε μυστικά την τουρκική πλευρά να αποχωρήσουν μαζί (βλ. το ωραίο ντοκυμεντέρ «το δηλητήριο» που γυρίστηκε με την επιμέλεια του Κύπριου δημοσιογράφου Μακάριου Δρουσιώτη). Το αποτέλεσμα ήταν να διαμορφωθεί ένα σχέδιο που δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες των Ελληνοκυπρίων και να απορριφθεί με ένα ηχηρό ΟΧΙ από την πλευρά τους, ενώ οι Τουρκοκύπριοι το αποδέχτηκαν.
- 1 Μαΐου 2004 η Κύπρος εντάσσεται και επισήμως στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό το θεωρώ ένα μεγάλο επίτευγμα κυρίως του Κώστα Σημίτη, ο οποίος θα έχει πάντα τη συμπάθεια μου, παρά τα όποια λάθη του.
Αντί επιλόγου:
Στις 3 Σεπτεμβρίου 2008 αρχίζουν απευθείας συνομιλίες μεταξύ του Προέδρου της Κύπρου Δημήτρη Χριστόφια και του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μεχμετ Αλί Ταλάτ. Ελπίζω να κοιτάξουν και οι δύο το κοινό μας μέλλον ως Κυπρίων που πρέπει να ζήσουν ειρηνικά στην κοινή πατρίδα. Έγιναν λάθη και από τις δύο πλευρές. Ας φροντίσουν να μην τα επαναλάβουν. Σε μας τα λάθη στοίχισαν βέβαια περισσότερο, αλλά και οι Τουρκοκύπριοι υπέφεραν και υποφέρουν ακόμα, κάτω από την πίεση του τουρκικού στρατού και των εποίκων. Αν με ρωτήσετε πώς αυτοπροσδιορίζω τον εαυτό μου, μετά από όσα πέρασε η Κύπρος, αλλά και εγώ προσωπικά, θα σας απαντήσω το εξής: Επειδή πιστεύω πολύ στη δύναμη του αυτοπροσδιορισμού (ανεξαρτήτως γονιδίων, επιμειξιών κλπ) νιώθω Ελληνίδα αλλά συγχρόνως και Κύπρια. Ζω στην Ελλάδα πάνω από τριάντα χρόνια, έχω παντρευτεί με Ελλαδίτη, έχω κάνει παιδιά που έχουν διπλή υπηκοότητα (ελληνική και κυπριακή). Δεν ξεχνώ τις κυπριακές μου ρίζες. Τώρα πια θεωρώ συμπατριώτες μου και τους Τουρκοκύπριους που έχουν κι αυτοί δικαίωμα να ζουν ειρηνικά στην κοινή πραγματικά ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ πατρίδα. Το ανεξάρτητη το τονίζω, γιατί υπήρχε εποχή (στα μαθητικά και πρώτα νεανικά μου χρόνια) που ήμουν κι εγώ υπέρ της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα. Προερχόμενη από οικογένεια εκπαιδευτικών (πατέρας, παππούς κλπ) γαλουχήθηκα με το όραμα (ή μήπως ψευδαίσθηση) ότι ανήκουμε στη μητέρα πατρίδα. Τώρα πια ωριμάζοντας και συγχρόνως διαβάζοντας και μελετώντας την ιστορία βλέπω ότι ήταν λάθος αυτή η τακτική. Δώσαμε στους Άγγλους και κατ’ επέκταση και στην Τουρκία όπλα να διχοτομήσουν το νησί μας και να σπείρουν το διχασμό στους κατοίκους της….
Με τα τελευταία ποστ έκανα μια κατάθεση ψυχής. Με συγχωρείτε αν σας ζάλισα και σας κούρασα.
 |
Αυτή την εικόνα του Πενταδάκτυλου αντικρίζω από τη βεράντα του σπιτιού των γονιών μου που τώρα πια είναι στη Λευκωσία. Θλίψη...... |
-----------------------
Υ.Γ. Μερικοί από τους σχολιαστές μου και ειδικά ο Μιχ. Μιχαήλ που είναι Κύπριος δημοσιογράφος και έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με το θέμα, αμφισβητεί ότι ο Μακάριος κάλεσε από το βήμα του ΟΗΕ τις εγγυήτριες δυνάμεις να επέμβουν και να αποκαταστήσουν τη συνταγματική τάξη στην Κύπρο. Ίσως να έχει δίκιο. Εγώ αυτή την πληροφορία την πήρα από διάφορα ΜΜΕ, μεταξύ των οποίων και την εκπομπή του Αλέξη Παπαχελά "οι φάκελλοι" στο ΣΚΑΪ (
βλ. κι εδώ). Ίσως όμως πράγματι να μην έκανε ακριβώς έκκληση και να παρεξηγήθηκαν τα λόγια του. Πάντως ακόμα και αν έκανε την έκκληση αυτή, επαναλαμβάνω ότι δεν είχε έννομη επιρροή (όπως λέμει κι εμείς οι νομικοί) στην εισβολή των Τούρκων. Η εισβολή είχε ήδη αποφασιστεί τουλάχιστον από 15 Ιουλίου 1974 που έγινε το προδοτικό πραξικόπημα των Συνταγματαρχών. Όπως αναφέρω δε και παραπάνω, όταν εκφωνείτο ο λόγος του Μακαρίου στο Συμβούλιο Ασφαλείας, τα τουρκικά πολεμικά πλοία πλησίαζαν ήδη προς την Κύπρο.