Αν και συνήθως δεν μου αρέσει να ανταποκρίνομαι σε διάφορες προσκλήσεις που δέχομαι από διαδικτυακούς φίλους μου να γράψω για το αγαπημένο μου τραγούδι, τις εμπειρίες μου κλπ, εντούτοις αυτή τη φορά ένιωσα την ανάγκη να ανταποκριθώ στην πρόσκληση της μικρούλας (σε σχέση με μένα) φίλης μου Roadartist και να γράψω ένα από τα αγαπημένα μου ποιήματα.
Ο Καβάφης… Τον έμαθα στα χρόνια του Γυμνασίου από ένα αγαπημένο φιλόλογο και παραμένει μέχρι και σήμερα ένας από τους πιο αγαπημένους μου ποιητές। Βασανισμένη ψυχή, αλκοολικός και ίσως και καταθλιπτικός που χρειαζόταν τον «ευσπλαχνικό αλκοολισμό» (όπως έλεγε ο ίδιος) για να τον κάνει να νιώσει μια κάποια ευφορία…
Ας δώσω το λόγο στο ποίημα
Η ΠΟΛΗ
Είπες, “Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.
Μιά πολις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.
Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή,
κ’ είν’ η καρδιά μου -σαν νεκρός- θαμένη.
Ο νούς μου ως πότε μες τον μαρασμόν αυτόν θα μένει.
Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω,
ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,
που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα”
Καινούργιους τόπους δεν θα βρείς, δεν θα βρείς άλλες θάλασσες.
Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς τους ίδιους.
Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς, και μες τα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις.
Για τα αλλού -μη ελπίζεις- δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ στην κώχη τούτη την μικρή, σ’όλην την γή την χάλασες.
Κ. Καβάφης (1910)
-------------------
Εκ πρώτης όψεως καταθλιπτικό, πεσιμιστικό το ποίημα. Η φανταστική Πόλη του Κάβάφη ταξιδεύει, ακολουθεί τον άνθρωπο σαν τις Ευμενίδες, τον προσπερνά και τον περιμένει, όπου κι αν πάει. Τον αλέθει σαν τις μυλόπετρες σε μια κίνηση συνεχούς φθοράς…
Ωστόσο μέσα μου λειτουργεί το ίδιο ποίημα και ως μια ελπίδα. Δεν είναι λύση η φυγή. Δεν έχει αποτέλεσμα…. Η λύση είναι να αντιμετωπίσει ο καθένας τον εαυτό του και να αλλάξει το ρυθμό του κόσμου μέσα του… Μπορεί;;
20 σχόλια:
Καλημέρα!
Για την τελευταία σου φράση: Δύσκολο, αλλά όχι ακατόρθωτο.
Απ' όσα έχω δει, μπορεί να γίνει αφού πρώτα μας συμβεί κάτι που αποσταθεροποιεί κάθε ως τότε βεβαιότητά μας (καλή ή κακή), αν βέβαια γλιτώσουμε από τον πειρασμό να βρούμε άλλοθι ("κάτι" ή "κάποιον") και στραφούμε σε μας τους ίδιους για να ψάξουμε μέσα μας.
Υ.Γ. Ο Καβάφης (για μένα, στις "ξηρές", μη αισθηματικές-ηδονικές του στιγμές), είναι πολύ μεγάλος. Και βρίσκω ότι το "Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον" ταιριάζει πολύ με τον προβληματισμό του ποστ. Το αγαπώ και πολύ.
:)
Αθανασία μου,
πάντα βαθιές οι αναλύσεις σου. Είναι πράγματι δύσκολο να αλλάξουμε την πόλη μέσα μας. Πρέπει να νικήσουμε τον εαυτό μας για να του αποδώσουμε τις κακοδαιμονίες μας. Συνήθως τις αποδίδουμε στις συνθήκες της ζωής, στους γύρω μας. Παίζουν βέβαια κι αυτά ρόλο στην πορεία της ζωής μας. Αλλά είναι ο καθοριστικός;; Ιδού η απορία.
Καλημέρα Μερόπη. Σε ευχαριστώ πραγματικά που δέχτηκες τόσο όμορφα τη πρόσκληση μου. Με τίμησες πραγματικά με αυτό το ποίημα. Τον Καβάφη τον θαυμάζω απεριόριστα. Και εγώ σε ηλικία Γυμνασίου είχα πάρει το βιβλίο με τα ποιήματα του και τον διάβαζα συνέχεια! Τέλειο το ποίημα που επέλεξες. Εξίσου όμορφη και η ανάλυση που έκανες όμως.
Έχω βέβαια προσέξει οτι έχεις και ένα ποίημα του στα δεξιά τoυ blog σου.
Ο Καβάφης είναι απο τους μεγαλύτερους ποιητές. Οχι μόνο της μικρής Ελλάδας μας..αλλά και παγκοσμίως. Ολα τα ποιήματα του (ηδονικά, φιλοσοφικά, ιστορικά) έχουν κάτι ξεχωριστό να σου δώσουν. Σε ευχαριστώ ξανά και πάλι. Καλή σου μέρα :))
Φυσικά και τέλεια επιλογή.
είπες Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα. Μιά πολις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή...
αυτή την πόλη ψάχνω κι εγώ παιδιόθεν...
κι ας ξέρω πως δεν υπάρχει...
κι ας ξέρω πως δεν μπορεί!
Την καλημέρα μου Μερόπη μου
Δεν υπάρχει χειρότερο απωθητικό για την τέχνη από το σχολείο. Αν η σημερινή κοινωνία δεν είναι πνιγμένη μέσα στην τέχνη, ο λόγος είναι το βλακώδες σχολείο.
Αυτό το είπα επειδή γνώρισες τον Καβάφη από το σχολείο.
Τέλος πάντων, ο Καβάφης είναι εξαιρετικός, τόσο στην δουλειά του, όσο και στην εικόνα του: τέλεια μορφή ενός ανθρώπου που ζει σε μια παρακμιακή εποχή.
Μερόπη μου,η τάση της μεγάλης φυγής είναι κοινό γνώρισμα των περισσοτέρων από μας!Πόσο όμως συμφωνώ μαζί σου να ξερες!
φιλί...:)
Μπορεί να προσπαθήσει!
Θα χει κερδίσει κάτι περισσότερο από εκείνους που δεν προσπάθησαν καθόλου
Μόλις γύρισα από τη δουλειά και έτρεξα, όπως όλοι φαντάζομαι στον Η/Υ να δω τις επισκέψεις μου. Η έκπληξη που με περίμενε ήταν μοναδική!! Φίλη μου αδελφική η σύμπτωση αυτή, της ίδιας επιλογής μας, ήρθε για να επιβεβαιώσει ότι πράγματι μιλάμε την "ίδια γλώσσα" και εκπέμπουμε στα ίδια "μήκη κύματος"! Τα λόγια περιττεύουν!!
Ο Καβάφης, ως φύση λίγο πεσιμιστική εγώ, ήταν και είναι ο αγαπημένος μου ποιητής από τα σχολικά μου χρόνια!! Το ποιήμα που διάλεξες είναι εξ ίσου αγαπημένο μου. Πόσες φορές στη ζωή μας δεν είπαμε:
"Θέλω ν΄ αλλάξω ουρανό μα δεν υπάρχουν δρόμοι...".
Συμφωνώ ότι η φυγή δεν είναι η λύση!! Τα φιλιά μου και καλό μεσημέρι!!
--@ Roadartist μου καλή, ξύπνησες μέσα μου μια ποιητική γωνίτσα που κοιμόταν. Σ' ευχαριστώ.
--@ Ωσηέ μου, όλοι κάποια στιγμή στη ζωή μας είπαμε το "...μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή..." νομίζοντας ότι στην ...άλλη πόλη θα λύναμε τα προβλήματα που μας ταλανίζουν. Κι όμως τα προβλήματα πρέπει να τα λύνουμε κοιτώντας βαθιά μέσα μας, όχι με τη φυγή.
--@ Haris μου καλέ, εγώ είχα την τύχη να έχω ένα φιλόλογο αλλιώτικο από τους άλλους που με ταξίδεψε βαθιά τότε στη λογοτεχνία, μακριά από τα σχολικά βιβλία. Μας έδινε δικές του σημειώσεις.
--@ Ψυχούλα μου καλή,
η φυγή είναι το πρώτο που μας έρχεται στο νου όταν αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα. Τις περισσότερες φορές δεν μας δίνει τη λύση. Η λύση βρίσκεται μέσα μας. Πόσο εύκολο όμως είναι να υπερβούμε τον εαυτό μας;; Δεν θα τα απλοποιήσω όλα και να πω ότι είναι εύκολο αρκεί να θέλουμε...Δεν είναι όμως και ακατόρθωτο, όπως ο Καβάφης φαίνεται να πιστεύει...
--@ Ellie καλώς μου ήρθες από τη γειτονιά μου. Συμφωνώ μαζί σου. Ας προσπαθήσουμε να ανατρέψουμε τα "ερείπια τα μαύρα της ζωής μας.." Δεν έχουμε να χάσουμε τίποτε.
-- Μαριάνα μου, όταν μπήκα στο μπλογκ σου και είδα Καβάφη, λέω έχει γούστο να γράψαμε το ίδιο ποίημα. Ευτυχώς άλλα ποιήματα χρησιμοποίησε η καθεμιά. Η Πόλη για μένα έχει μια ιδιαίτερη βαρύτητα, γιατί είναι τρόπον τινα βιωματική....
αυτό λέει η λογική, ναι. Έλα όμως που το συναίσθημα επιμένει να φεύγει; Τελικά η πόλις, είναι η έξοδος της ψυχής από το σώμα, είτε εν ζωή με το όνειρο και τη φαντασία μέσα από τη μουσική και την τέχνη, είτε η έξοδος μια και καλή.
Καλό βράδυ Μερόπη μου
"Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις…"
Καλησπέρα Μερόπη - συντοπίτισσα!
Κατέθεσα κι εγώ την 'Καβάφεια' άποψή μου για τον προβληματισμό σου στο ποστ.
Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε, για αρχή τουλάχιστον...
Καταπληκτικό το ελπιδοφόρο μήνυμα που δίνεις μέσα απ’ το φαινομενικά απαισιόδοξο ποίημα.
H πόλη θα σε ακολουθεί. Για άλλους η πόλη αυτή μέσα τους είναι το Παρίσι με τα πανέμορφα του μπιστρό, το Σηκούανα του, για άλλους δυστυχώς η Σιβηρία.Αν ανήκετε στην πρώτη κατηγορία είστε τυχεροί, δε θέλει πολλές προσπάθειες για αλλαγή αλλά συνεχή κόπο για διατήρηση και συντήρηση (επομένως αλληγορικά μιλώ για διατήρηση ιδεολογιών, αξιοπρέπειας κλπ όπου και να πας). Αν πάλι ανήκετε στη κατηγορία της Σιβηρίας, κάντε κάτι (εφόσον δε μπορείτε να απαλλαγείτε τελείως) ούτως ώστε να βελτιώσετε τις συνθήκες διαβίωσης. Λίγη ψυχική ζεστασιά φερειπείν, ίσως βοηθήσει την κατάσταση...GREAT POEM, great choice Meropi
Χτύπησες φλέβα τώρα... Σε μια περίοδο δύσκολη....
Κι ένας στίχος λέει...
Από πείσμα και τρέλα θα ζω σε τούτη τη χώρα ώσπου να ΄βρω νερό γιατί ανήκω εδώ...
Δεν είναι μόνο να παλεύεις. Είναι και οι προτεραιότητες ανεξαρτήτως του τι θέλεις... :(
Σπάνιο πλάσμα..και πάντα επίκαιρος ο Καβάφης...
Εμ! Δεν μπορούμε να την κοπανήσουμε από τον εαυτό μας. Είμαστε όλα αυτά που κουβαλάμε και θα τα κουβαλάμε όπου πάμε. Μου άρεσε πάρα πάρα πολύ το συγκεκριμένο ποιημα. Να'σαι καλά Σε φιλώ
Τι ποιητική επιδημία έχει πέσει καλέ;
Όπου πάω ποιήματα διαβάζω!
Λοιπόν εγώ, αν και βαριέμαι εύκολα, εντούτοις δεν προχωρώ σε δραστικές αλλάγές, γιατί ακριβώς φοβάμαι ότι "η πόλη θα με ακολουθεί και θα γυρνάω στους ίδιους δρόμους...."
Αφού έχω συνηθίσει εκεί που είμαι (στο χώρο εργασίας μου εννοώ)ας κάτσω στα αυγά μου. Φαντάζεσαι Μερόπη μου να αλλάξω δουλειά και να αντικρίσω το ίδιο ή χειρότερο αφεντικό να με περιμένει;;;; χα χαχα
To σχολείο με έκανε να κλείσω τα αυτιά μου σε ότι ήθελε να με διδάξει - για το καλό μου...
Από τότε τρελαινόμουν με τις δήθεν αναλύσεις ποιημάτων.
Ευτυχώς τον Καβάφη τον γνώρισα μόνη. Και τον αγάπησα.
Πολύ χάρηκα με την επιλογή σου!
Να ΄σαι καλά
Η λύση είναι να αντιμετωπίσει ο καθένας τον εαυτό του και να αλλάξει το ρυθμό του κόσμου μέσα του…
Αμα αλλάξει εντος μας ο ρυθμός του κόσμου όπως άλλαξε του Βιζυηνού, τότε θα μας κλείσουν και μας στο Δρομοκαϊτειο!
--@ Ωσηέ μου όπου και να πάει η ψυχή κουβαλά το χαρακτήρα της....
-- @ if καλή μου συντοπίτισσα καλώς μου ήρθες από τη γειτονιά μου. Είναι πολλοί άνθρωποι που νομίζουν ότι αλλάζοντας τόπο θα αλλάξει και η μοίρα τους. Λίγο δύσκολο αν δεν αλλάξει και η θεώρηση που έχουν για τα πράγματα. Να μου ξανάρθεις.
--@ Μικρή μου Sunshine κάτι μου λέει ότι η Πόλη η δική σου είναι το Παρίσι και σε ακολουθεί παντού....
--@ mmexer μου πολύ ωραίος ο στίχος σου "Από πείσμα και τρέλα θα ζω σε τούτη τη χώρα ώσπου να ΄βρω νερό γιατί ανήκω εδώ.." Αυτό ακριβώς θέλω να πω κι εγώ. Η φυγή δεν οφελεί, μείνε και αντιμετώπισε τα προβλήματα σου ΕΔΩ. Αν φύγεις τα προβλήματα θα σε ακολουθούν.
--@ Αλεξάνδρα μου στοιχεία του Καβάφη μας έμαθε ένας φιλόλογος (αλλιώτικος από τους άλλους) στο σχολείο. Μετά τον μελέτησα μόνη μου. Αυτό το συγκεκριμένο ποίημα μου αρέσει γιατί μου θυμίζει κάτι που βίωσα...
--@ Αθεόφοβε μου, δεν εννοώ τέτοια αλλαγή ρυθμού.... Εννοώ να σταματήσουμε τη μεμψιμοιρία και να να αλλάξουμε τη θεώρηση μας προς τον κόσμο. Δύσκολο το αναγνωρίζω, αλλά πιο αποτελεσματικό από την αδιέξοδη φυγή...
_
--@ Patsiouri μου συγνώμη σε ξέχασα χθες. Αν πρόσεξες ο Καβάφης το ποίημα αυτό το έγραψε το 1910, πριν σχεδόν 100 χρόνια. Κι όμως πόσο επίκαιρο είναι!
Την καλημέρα μου
Δημοσίευση σχολίου