Η Μερόπη αστειεύεται

Η Μερόπη αστειεύεται

Τετάρτη 30 Ιουλίου 2008

Κύπρος - Ιστορική Διαδρομή (α΄ μέρος)





Ξέρω ότι πολλοί από σας τους Ελλαδίτες φίλους μου ενδιαφέρονται πραγματικά για την Κύπρο και το πρόβλημα της. Πόσοι όμως αλήθεια γνωρίζουν έστω και στοιχειώδη πράγματα για την πολυτάραχη ιστορία του νησιού? Πόσοι γνωρίζουν ότι από την Κύπρο πέρασαν πολλά φύλα και λαοί (περισσότεροι απ’ αυτούς που πέρασαν από τον ευρύτερο ελλαδικό χώρο)? Άλλοι απ’ αυτούς ήταν κατακτητές (εισβολείς) και άλλοι απλώς άποικοι που εγκαταστάθηκαν στο νησί με ειρηνικό τρόπο…

Σήμερα θα επιχειρήσω να αναφέρω μια όσο το δυνατό πιο σύντομη ιστορική αναδρομή που θα φτάνει μέχρι την Τουρκοκρατία. Νομίζω ότι είναι απαραίτητη αυτή η αναδρομή για να κατανοηθεί καλύτερα η σύγχρονη ιστορία της Κύπρου. Στο επόμενο θα αναφέρω τα νεότερα γεγονότα που σημάδεψαν το νησί μου.

Σύμφωνα με τη νεώτερη θεωρία το νησί Κύπρος αναδύθηκε από τη θάλασσα, εξαιτίας της μετακινήσεως της αφρικανικής προς την ασιατική πλάκα κα συμπιέσεως στην περιοχή, πράγμα που σημαίνει ανύψωση. Μήπως αυτό σας θυμίζει την ανάδυση της Κύπριας θεάς Αφροδίτης από τη θάλασσα? Το όνομα της η Κύπρος το πήρε από την ετεοκυπριακή ονομασία του χαλκού, κοιτάσματα του οποίου υπήρχαν άφθονα στο νησί. Από την ονομασία αυτή θα παραχθεί το όνομα του χαλκού σε αρκετές γλώσσες (cuprum, kupfer κλπ).
  • 7000 π.Χ. Η πρώτη ανθρώπινη εγκατάσταση στο νησί τοποθετείται στην Πρώιμη Νεολιθική Εποχή, δηλ. γύρω στο 7000 π.Χ. Οι πρώτοι Κύπριοι, οι λεγόμενοι Ετεοκύπριοι, κατά την πιο πιθανή εκδοχή κατέπλευσαν από τις απέναντι ηπειρωτικές ακτές (Μ. Ασία, Συρία, Παλαιστίνη) με αυτοσχέδιες σχεδίες. Οι Ετεοκύπριοι χρησιμοποιούσαν μια γλώσσα που δεν είναι ελληνική, την οποία έγραφαν μάλιστα με συλλαβική γραφή που συγγενεύει με τη Γραμμική Α΄ της Κρήτης. Η γραφή αυτή που ονομάζεται Κυπρομινωική δεν κατέστη δυνατό να αποκρυπτογραφηθεί. Οι πρώτοι αυτόχθονες κάτοικοι του νησιού, μετά τον αποικισμό των Αχαιών, άρχισαν σιγά σιγά να αφομοιώνονται και να εξελληνίζονται, ώσπου γύρω στον 4ο αιώνα π.Χ εξαφανίστηκαν.
  • 1400 π.Χ. Στο νησί αρχίζουν να εγκαθίστανται Μυκηναίοι έμποροι, κυρίως λόγω του εμπορίου του χαλκού που τότε βρισκόταν στην ακμή του.
  • 1230 π.Χ. Αρχίζει ο μαζικός αποικισμός του νησιού από τους Αχαιούς. Κατά την αρχαία παράδοση ο αποικισμός της Κύπρου από τους Αχαιούς συνδέθηκε με το τέλος του Τρωικού πολέμου και τις περιπλανήσεις των ομηρικών ηρώων, πολλοί από τους οποίους εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο και ίδρυσαν εκεί πόλεις – βασίλεια (π.χ. ο Τεύκρος από το ελλαδικό νησί Σαλαμίνα ίδρυσε τη Σαλαμίνα της Κύπρου). Ωστόσο σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές το κύριο μεταναστευτικό ρεύμα των Αχαιών προς την Κύπρο πραγματοποιήθηκε με την κάθοδο των Δωριέων προς τον Ελλαδικό χώρο και ήταν αποτέλεσμα της. Γίνεται επίσης δεκτό ότι στην Κύπρο έφτασαν και άλλοι άποικοι από άλλα ελληνικά μέρη (μαρτυρία Ηρόδοτου). Η εγκατάσταση των Αχαιών και άλλων ελληνικών φύλων στην Κύπρο δεν έγινε βίαια, αλλά ειρηνικά. Ιδρύθηκαν πολλά νέα βασίλεια με τον τύπο της πόλης – κράτους. Το νησί εξελληνίζεται.
  • 950 π.Χ. Αρχίζουν να εγκαθίστανται ειρηνικά στην Κύπρο Φοίνικες, οι οποίοι ιδρύουν και αυτοί πόλεις, η κυριότερη από τις οποίες είναι το Κίτιο. Αυτοί (οι Φοίνικες) δεν κατόρθωσαν να επηρεάσουν το νησί τόσο πολύ όσο τα ελληνικά φύλα.
  • 709 π.Χ. – 669 π.Χ. Οι Ασσύριοι κυριαρχούν στην Κύπρο. Τα κυπριακά βασίλεια βρίσκονται υπό καθεστώς υποτέλειας και πληρώνουν φόρους.
  • 669 π.Χ – 565 π.Χ. Η Κύπρος παραμένει ανεξάρτητη.
  • 565 π.Χ – 546 π.Χ. Το νησί έγινε υποτελές στους Αιγυπτίους. Διατήρησε ένα είδος αυτονομίας, αλλά πλήρωνε φόρους. Την περίοδο αυτή επισκέπτεται την Κύπρο ο Σόλων ο Αθηναίος.
  • 546 π.Χ – 332 π.Χ Κυριαρχία των Περσών. Οι πολλές εξεγέρσεις των Κυπρίων δυστυχώς δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Η κυριότερη εξέγερση ήταν αυτή του Ευαγόρα, του οραματιστή βασιλιά της Σαλαμίνας, επί των ημερών του οποίου η πόλη αυτή έφτασε σε μεγάλη ακμή.
  • 332 π.Χ. Την Κύπρο απελευθερώνουν από τους Πέρσες τα στρατεύματα του Μ. Αλεξάνδρου. Ακολούθως οι Κύπριοι βοήθησαν με στρατεύματα και πλοία το Στρατηλάτη στην εκστρατεία του στην Ασία. Ακολουθεί η περίοδος των Πτολεμαίων στην Κύπρο. Τα κυπριακά βασίλεια καταργούνται και η Κύπρος διοικείται ως ενιαία περιφέρεια. Οι τέχνες αναπτύσσονται και οικοδομούνται λαμπρά οικοδομήματα.
  • 58 π.Χ. Αρχίζει η περίοδος της Ρωμαιοκρατίας. Η Κύπρος γίνεται ρωμαϊκή επαρχία. Το 46 μ.Χ. αρχίζει σιγά σιγά ο εκχριστιανισμός του νησιού με την επίσκεψη των αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα. Έγινε χριστιανός ακόμα και ο Διοικητής του νησιού Σέργιος Παύλος.
  • 395 μ.Χ Η Κύπρος περιλαμβάνεται στο Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος και ακολουθεί η Βυζαντινή περίοδος. Κατά την περίοδο αυτή η Κύπρος αποκτά Αυτοκέφαλη Εκκλησία. Υποφέρει όμως, κατά καιρούς, από τις επιδρομές Αράβων πειρατών, οι οποίοι καταστρέφουν και λεηλατούν πόλεις και αιχμαλωτίζουν πολλούς Κύπριους, τους οποίους μεταφέρουν και πουλούν στην Ανατολή ως δούλους.
  • 1191 μ.Χ. Την Κύπρο καταλαμβάνει ο βασιλιάς της Αγγλίας Ριχάρδος ο Λεοντόκαρδος που βρισκόταν στην περιοχή στα πλαίσια της Γ΄ Σταυροφορίας. Τότε τελείωσε η βυζαντινή περίοδος για το νησί. Οι Άγγλοι και οι άλλοι Δυτικοί πήγαν στην περιοχή τάχα για να απελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους και αντ’ αυτού επιδίδονται σε κατακτήσεις και αγοραπωλησίες, όπως θα δούμε και πιο κάτω.
  • 1192 μ.Χ. Ο Ριχάρδος πουλά την Κύπρο στους Ναίτες Ιππότες. Μετά από μια εξέγερση των Κυπρίων, οι Ιππότες μετανιώνουν και ζητούν ακύρωση της πώλησης. Την ίδια χρονιά ο Ριχάρδος πουλά την Κύπρο στο φράγκικο Οίκο των Λουζινιάν. Καημένη Κύπρος, εμπόρευμα σε είχαν καταντήσει οι Εγγλέζοι από τότε!!
  • 1192 μ.Χ – 1489 μ.Χ. Περίοδος της Φραγκοκρατίας. Μια ιδιαίτερα σκληρή περίοδος για την Κύπρο. Οργάνωση του νησιού σε βασίλειο δυτικού μεσαιωνικού τύπου. Εγκατάσταση δυτικών ευγενών - φεουδαρχών. Οι Κύπριοι σε κατάσταση δουλείας. Έγιναν πολλές εξεγέρσεις που καταστάληκαν. Η λατινική εκκλησία επιβλήθηκε στην Ορθόδοξη, η οποία διωκόταν.
  • 1489 μ.Χ. Επιβάλλεται η Ενετική κυριαρχία στην Κύπρο. Και αυτή η περίοδος ήταν σκληρή για τους Κύπριους. Η Βενετία το μόνο που ενδιαφερόταν ήταν να εκμεταλλευτεί όσο το δυνατό περισσότερο το νησί, ενόψει και της στρατηγικής του θέσης.
  • 1570 μ.Χ. Το νησί καταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς.

Η συνέχεια στο επόμενο....


Στην εικόνα το αρχαίο θέατρο του Κουρίου που βρίσκεται στο νότιο τμήμα του νησιού, κοντά στη Λεμεσό. Κτίστηκε το 2ο αιώνα π.Χ., δηλαδή κατά την ελληνιστική περίοδο των Πτολεμαίων.


Κυριακή 27 Ιουλίου 2008

Ποιός γνωρίζει το Σενέρ Λεβέντ (Sener Levend)??

Είναι ένας από τους κορυφαίους τουρκοκύπριους δημοσιογράφους και από τους ένθερμους υποστηρικτές της ειρηνικής συμβίωσης Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, στην ίδια πατρίδα, στην ίδια ενιαία και όχι διαιρεμένη χώρα. Τυγχάνει εκδότης και αρχισυντάκτης της δεύτερης σε κυκλοφορία εφημερίδας στην κατεχόμενη Κύπρο, της αντιπολιτευόμενης «Afrika» (Αφρική). Αρχικά η εφημερίδα του, που εκδίδεται από το 1977, είχε τον τίτλο «Avrupa» (Ευρώπη), αλλά, κατόπιν πολλών διώξεων του καθεστώτος Ντενκτάς αναγκάστηκε να την κλείσει το 2001 και να βγάλει αμέσως νέα με τον τίτλο «Afrika». Όπως είπε ο ίδιος, «στη Β. Κύπρο δεν υπάρχει κράτος, δεν υπάρχει δίκαιο, υπάρχει μόνο το χάος που βασιλεύει στην Αφρική».
Επί Ντενκτάς διώχτηκε και φυλακίστηκε πολλές φορές. Επίσης αρκετές φορές καταστράφηκαν τα γραφεία της εφημερίδας του. Τώρα βρίσκεται και πάλι στο στόχαστρο του τουρκικού στρατού, γιατί τόλμησε να ασκήσει κριτική στις δηλώσεις του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας στρατηγού Γ. Μπουγιούκανιτ. Αντιμετωπίζει βαρύτατες κατηγορίες για παραβίαση του νόμου «περί προσβολής κρατικών αξιωματούχων της Τουρκίας», καθώς και της «πρόκλησης ρήγματος μεταξύ της Τουρκίας και της λεγομένης ΤΔΒΚ». Τέτοια αδικήματα υπάρχουν ακόμη στο Κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου!!
Πώς το θυμήθηκα σήμερα? Διάβασα ένα ωραίο άρθρο του στην Ελληνοκυπριακή εφημερίδα «Ο Πολίτης» με τίτλο «Φεύγει το πλοίο του Φελίνι»
Σας το παραθέτω αυτούσιο να το διαβάσετε κι εσείς και να γράψετε τη γνώμη σας αν θέλετε.
«Διεξάγεται ένας διάλογος κωφών στην Κύπρο. Ξέρετε τι μου θυμίζει αυτό; Την ταινία του Φεντερίκο Φελίνι "Το Πλοίο Φεύγει". Το πλοίο αυτό του Φελίνι ήταν όπως η Κιβωτός του Νώε. Υπήρχαν όλων των ειδών άνθρωποι. Και ανάμεσά τους υπήρχε και ένας πρίγκιπας και ένας δημοσιογράφος. Ο δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη από τον πρίγκιπα. Και τον ρωτά: "Ποια η γνώμη σας για την πρόσφατη κατάσταση της ανθρωπότητας;" Τη μετάφραση κάνει ο μεταφραστής του πρίγκιπα που απάντησε την ερώτηση στη δική του γλώσσα: "Ο πρίγκιπας λέει ότι 'όλοι καθόμαστε στην άκρη ενός βουνού'". Όμως, ένας από εκείνους που βρίσκονταν εκεί αντέδρασε σε αυτό λέγοντας: "Όχι, ο πρίγκιπας δεν είπε ότι 'όλοι καθόμαστε στην άκρη ενός βουνού', αλλά ότι 'όλοι καθόμαστε κάτω από ένα βουνό'". Η λογομαχία ολοένα και φούντωνε. Δεν μπορούσαν να βγάλουν άκρη. Ο πρίγκιπας είπε "στην άκρη" ή " από κάτω"; Για κάποιο λόγο δεν μπορούσαν να αποφασίσουν. Έτσι τέλειωσε εκεί η συνέντευξη.
Πόσο ταιριάζει αυτό με τις συνομιλίες που συνεχίζονται για χρόνια στην Κύπρο. Σκεφτείτε λίγο τις ατέλειωτες συζητήσεις που διεξάγουμε πάνω σε έννοιες. Ο ένας μιλά για διζωνική. Ο άλλος για διαπεριφερειακή. Ο ένας μιλά για κοινότητες. Ο άλλος για λαούς. Όλα οδηγούν στο ίδιο πράγμα. Στη συζήτηση στο πλοίο του Φελίνι. Σύμφωνα με τον ένα είναι στην άκρη του βουνού. Σύμφωνα με τον άλλο κάτω από το βουνό.
Σαστίζω πολύ με τις δηλώσεις των Ελληνοκυπρίων πολιτικών και τα όσα γράφονται στον ελληνοκυπριακό Τύπο. Εμφανίζονται σαν να μην έχουν ιδέα για τα τεκταινόμενα στο βόρειο μέρος της Κύπρου. Ακριβώς όπως συνέβαινε παλιά. Δηλαδή, όταν οι πόρτες ήταν κλειστές ακόμη. Σαν να είναι και τώρα τόσο απληροφόρητοι όσο ήταν τότε. Όμως, τώρα οι πόρτες είναι ανοικτές. Όλοι μπορούν να έρθουν εδώ και να δουν τι συμβαίνει. Μπορούν να πάνε στις συνεντεύξεις Τύπου του Ερντογάν ή του Ταλάτ. Και να τους υποβάλουν ερωτήσεις. Δηλαδή, το μέρος αυτό δεν είναι κλειστό κουτί όπως παλιά. Τα πάντα είναι ολοφάνερα.
Φαίνεται πως ο Ερντογάν, ο οποίος κατά τη συνέντευξη Τύπου στο προεδρικό είχε βάλει φρένο στον εαυτό του και απέφυγε επιμελώς να δηλώσει τις κόκκινές του γραμμές, αργότερα επηρεάστηκε από το κλίμα και το νερό της Κύπρου. Και όσο περνούσε ο χρόνος ανοιγόταν. Ενθουσιάστηκε. Και γύρισε ξανά στο παλιό τροπάρι. Είπε ότι "χώμα που πάρθηκε με αίμα δεν επιστρέφεται". Ποιου είναι, λέει, αυτά τα χώματα; Των πεσόντων, δήθεν! Δεν ξέρω στα αρχεία ποιου κτηματολογίου το βρήκε αυτό ο Ερντογάν. Ενθουσιάστηκε και ο Ταλάτ μαζί με τον Ερντογάν. Είπε το εξής: "Θέλουμε να φτάσουμε σε μια λύση διαφυλάττοντας αυτά που κερδίσαμε το 1974". Η ευγενική εκδοχή τού "ό,τι πάρθηκε με αίμα δεν επιστρέφεται". Μετάνιωσε χίλιες φορές για το γεγονός ότι αποδέχτηκε τη μία κυριαρχία και τη μία ιθαγένεια. Άλλωστε, πριν τον Ταλάτ έκανε επίθεση και ο Ερντογάν και καθησύχασε όσους από εμάς ανησυχούσαν για τη μία κυριαρχία και τη μία ιθαγένεια.
Τώρα, μετά από όλα αυτά, κοιτάζω τις πιο πρόσφατες δηλώσεις του Χριστόφια. Παραθέτει τους όρους που θα θέσει στο τραπέζι: Το νησί θα αποστρατιωτικοποιηθεί. Θα διαλυθούν οι εγγυήσεις. Θα πεταχτούν έξω οι έποικοι. Μία κυριαρχία. Μία ιθαγένεια. Και μία διεθνής εκπροσώπηση. Όταν τα διαβάζω αυτά, μου έρχεται στο μυαλό εκείνη η γνωστή ρήση που λέει ότι "ο άνθρωπος όσο ζει ελπίζει". Αλλά κανείς δεν τρώει το καρπούζι που είναι ωμό σαν κολοκύθι. Και το πλοίο φεύγει.»



---------------------
Υ.Γ.1 Θα γνωρίζετε φαντάζομαι ότι η λέξη λεβέντης προέρχεται από την τούρκικη λέξη «levend»
Υ.Γ.2 Ο Μεχμετ Αλί Ταλάτ (ηγέτης των Τουρκοκυπρίων) ανήκε κάποτε στο κόμμα ΑΚΕΛ και γνωρίζονταν από τότε με το Δ. Χριστόφια (νυν Πρόεδρο της Κύπρου). Τώρα οι παλιοί σύντροφοι θα βρουν κοινή γλώσσα συνεννόησης?? Αμφιβάλλω. Βλέπω τον Ταλάτ όλο και πιο πολύ να δένεται στο άρμα της Άγκυρας.

Παρασκευή 25 Ιουλίου 2008

Άμστερνταμ (β΄ μέρος)



 
Αφού μεσολάβησε ένα ποστ (αυτό για την 20η Ιουλίου, λόγω επικαιρότητας), τώρα θα υποστείτε (όσοι έχετε το κουράγιο να με διαβάζετε) τη συνέχεια των εντυπώσεων μου για το Άμστερνταμ. Σήμερα λοιπόν θα αναφέρω όσα (άλλα) από αυτήν την πόλη (και όχι μόνο) έκαναν εντύπωση σε μένα. Σημειώνω ότι η εικόνα πάνω δείχνει το έμβλημα του Άμστερνταμ (στην αρχή ξαφνιάστηκα κι εγώ). Οι τρεις σταυροί, κατά μια εκδοχή, αντιπροσωπεύουν τις τρεις δοκιμασίες από τις οποίες, κατά καιρούς, υπέφερε η πόλη, δηλ. πλημμύρα, φωτιά, λοιμό.

Η συνοικία με τα κόκκινα φανάρια:

Ναι κάναμε ένα βραδάκι βόλτα εκεί με το …γέρο μου. Ξέχασα να σας πω ότι στο Άμστερνταμ δεν νυχτώνει (το καλοκαίρι) πριν τις δέκα το βράδυ. Έτσι αν και φτάσαμε εκεί κατά τις 9 μμ μια χαρά φως είχε. Λοιπόν η συνοικία αυτή δεν έχει ατμόσφαιρα παρανομίας, όπως θα φανταζόταν κανείς. Είναι γεμάτη πιο πολύ από τουρίστες σαν κι εμάς. Βρίσκεται κοντά στην κεντρική πλατεία του Άμστερνταμ, την Dam. Το χαρακτηριστικό της είναι το κόκκινο φως από νέον και φυσικά τα «κορίτσια» που κάθονται ημίγυμνα στις βιτρίνες περιμένοντας τους πελάτες. Κανονικά απαγορεύεται να τις φωτογραφίσεις. Κατόρθωσα και φωτογράφισα μια βιτρίνα από την απέναντι πλευρά του καναλιού!! 
 


Και μια έκπληξη για μας. Στη συνοικία των κόκκινων φαναριών τι να δούμε? Μια πινακίδα στον τοίχο ενός σπιτιού όπου έλεγε «Εδώ έζησε 1772-1774 ο Μέγας Διδάσκαλος του Γένους Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833), Διδάκτωρ της Ιατρικής, Φιλόλογος, Συγγραφεύς».
 

Ναρκωτικά:

Στην Ολλανδία τα ναρκωτικά χωρίζονται σε ήπια και σκληρά. Επιτρέπεται η χρήση των πρώτων, αλλά τιμωρείται αυστηρά η χρήση των δεύτερων. Ήπιο ναρκωτικό έχει χαρακτηριστεί η κάνναβη και μάλιστα σε ποσότητα όχι μεγαλύτερη από 5 gr. H κάνναβη πωλείται σε ειδικά μαγαζιά, στα coffee shops, όπου μάλιστα υπάρχει και ελληνική ποικιλία. Όχι δεν τα επισκέφτηκα, τα είδα μόνο απ’ έξω. Χα χα χα! Οι στατιστικές λένε ότι με τον τρόπο αυτό οι Ολλανδοί μείωσαν τόσο τη χρήση των σκληρών ναρκωτικών, όσο και τους θανάτους από αυτά. Η Ολλανδία έχει χρήστες σκληρών ναρκωτικών 2,6 ανά 1000 κατοίκους, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά στις άλλες χώρες είναι 3,2 στη Γερμανία, 4,4 στη Γαλλία, 4,7 στη Σουηδία και 6,7 στη Βρετανία. Για την Ελλάδα δεν ξέρω ακριβώς, αλλά, αν δεν κάνω λάθος είναι κάπου στη μέση. πιο κάτω η φωτο δείχνει το Μουσείο Μαριχουάνας (είναι στην κόκκινη συνοικία)



Πλωτά σπίτια:

Τα σπίτια αυτά, με τα οποία είναι γεμάτα τα κανάλια της πόλης δημιουργήθηκαν, από τη δεκαετία του 50 κυρίως και μετά, λόγω της μεγάλης ανάγκης για στέγη στο Άμστερνταμ. Κάποτε θεωρείτο ένα οικονομικός και εναλλακτικός τρόπος στέγασης, κυρίως για τους φτωχούς. Σήμερα όμως καταφεύγουν σ’ αυτόν τον τρόπο (στέγασης) και αρκετοί ευκατάστατοι, κυρίως νέοι. 2.400 τέτοια σπίτια – πλοιάρια βρίσκονται σήμερα στα διάφορα κανάλια και είναι συνδεδεμένα με τα δίκτυα ηλεκτροδότησης, τρεχούμενου νερού και φυσικού αερίου της πόλης. Μέχρι το έτος 2017 πρέπει να συνδεθούν όλα και με το δίκτυο αποχέτευσης. Πληρώνουν κάποιο τέλος στο Δήμο για τη χρησιμοποίηση του χώρου των καναλιών. Η τιμή τους τα τελευταία χρόνια έχει ανέβει, εξακολουθούν όμως να είναι φτηνότερα από τα διαμερίσματα στην ξηρά.


 
Μουσεία:
Σε δύο μουσεία πήγαμε. Στο Ρέικσμουζεουμ (Rijksmuseum). Είναι το Εθνικό Μουσείο της Ολλανδίας, όπου μπορεί κάποιος να δει και την ιστορία της πόλης. Λόγω εργασιών ανακαίνισης ένα μικρό μόνο μέρος ήταν ανοικτό. Ευτυχώς είδαμε το ζωγραφικό πίνακα «Νυχτερινή Περίπολος» του Ρέμπραντ. Αυτός ο πίνακας ήταν η αιτία ο ζωγράφος να γίνει σιγά σιγά από πλούσιος φτωχός. Η Εθνοφρουρά που παρήγγειλε το πορτραίτο απογοητεύτηκε από το αποτέλεσμα και από τότε άρχισε η κατρακύλα (οικονομική) για το μεγάλο ζωγράφο.



Δεύτερο Μουσείο ήταν αυτό του Βαν Γκογκ (ένας από τους αγαπημένους μου καλλιτέχνες). Εντύπωση μου έκανε η σταδιακή μετάβαση του ζωγράφου από το σκοτάδι στο φως. Τα πρώτα έργα του που τα ζωγράφισε στην Ολλανδία διακρίνονται από τα σκοτεινά τους χρώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι «πατατοφάγοι».




Αργότερα τα έργα του στη Γαλλία αποκτούν όλο και περισσότερο φως.




Αντί επιλόγου:

Αν με ρωτήσετε αν μου άρεσε το Άμστερνταμ, θα σας απαντήσω ναι μου άρεσε. Και από τα λίγα που είδα μου άρεσε και η ελευθερία, η ανεκτικότητα και συνάμα η οργανωτικότητα των Ολλανδών. Ελευθερία όμως γι’ αυτούς δεν σημαίνει ασυδοσία. Οι νόμοι εφαρμόζονται, το περιβάλλον προστατεύεται, η ματαιοδοξία δεν είναι και τόσο συχνή εκεί. Και κυρίως λείπει ο κάθε είδους φανατισμός από τους Ολλανδούς. Χαρακτηριστική για τη νοοτροπία των Ολλανδών είναι η φράση που έλεγε ο Λένιν γι’ αυτούς. Ότι δηλαδή οι Ολλανδοί κομμουνιστές θα ήταν ικανοί να αγοράσουν εισιτήρια για το τρένο πριν καταλάβουν με έφοδο το Σιδηροδρομικό Σταθμό…

Κυριακή 20 Ιουλίου 2008

20 Ιουλίου 1974. Δεν ξεχνιέται....






20 Ιουλίου σήμερα. Και το μυαλό μου τρέχει σε μια άλλη 20η Ιουλίου, αυτήν του 1974.

22 χρόνων κοπέλα ήμουν τότε. Μόλις είχα τελειώσει τη Νομική Σχολή Αθηνών. Και πήγα στην Κύπρο να ξεκουραστώ. Όχι μόνο από την εντατική μελέτη, αλλά και από τη σκλαβιά, τη φίμωση της δικτατορίας. Πρόσφατα σχετικά ήταν τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και λίγο πριν της Νομικής, στα οποία είχα λάβει ενεργά μέρος. Δεν ήξερα ακόμη ότι με περίμεναν γεγονότα πιο δραματικά απ’ αυτά που είχα ζήσει στην Αθήνα. Μέχρι τις 15 Ιουλίου χαιρόμουνα τον ήλιο και τη θάλασσα στις αμμώδεις παραλίες της όμορφης μικρής κωμόπολης των παιδικών μου χρόνων. Στον Καραβά της επαρχίας Κερύνειας. Πρώτο χτύπημα το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, για να ακολουθήσει αμέσως μετά η Εισβολή του Αττίλα.

Την προηγούμενη μέρα της εισβολής, μη ξέροντας ακόμα τι μας περιμένει, πήγαμε για ένα σύντομο θαλάσσιο μπάνιο στην παραλία «5 μίλι». Ερημική η αμμουδιά εκείνη τη μέρα. Μόνο εμείς (οι τρεις αδελφές και οι γονείς μου) κάναμε μπάνιο, όχι με πολλή όρεξη, με τη μελαγχολία ζωγραφισμένη στα πρόσωπα μας. Η σκέψη του πραξικοπήματος δεν μας άφηνε να χαρούμε τη θάλασσα. Ήρθε για λίγο, μετά, μια εξαδέλφη μας, 25 χρόνων κοπέλα η Π. Το σπίτι της ήταν κτισμένο πολύ κοντά στην παραλία εκείνη, σχεδόν αμέσως μετά την αμμουδιά. Μόλις είχε τελειώσει κι αυτή τις σπουδές της στην Αγγλία. Αυτή όμως, όλως περιέργως, είχε καλή διάθεση. Θεωρούσε ότι το πραξικόπημα θα μας έφερνε πιο κοντά στην Ένωση με την Ελλάδα!! «Έφυγε από τη μέση ο Παπάς (εννοούσε το Μακάριο) που ήταν το κύριο εμπόδιο για την Ένωση με την Ελλάδα», μου είπε. Της απάντησα ότι κάνει μεγάλο λάθος. Το πραξικόπημα θα μας φέρει μεγάλα δεινά. Και πάντως όχι την Ένωση. Δεν φάνηκε να την πείθω. Σε λίγο έφυγε. Ήταν η τελευταία φορά που την είδαμε. Δεν αργήσαμε να φύγουμε κι εμείς. Είδα κάτι σαν πτερύγιο καρχαρία να πηγαινοέρχεται λίγο πιο βαθιά στη θάλασσα και έβαλα τις φωνές: «Καρχαρίας»!! Φύγαμε άρον άρον από την παραλία.

Την άλλη μέρα ξυπνήσαμε από θόρυβο αεροπλάνων. Άνοιξα το παράθυρο και αντίκρισα αλεξιπτωτιστές να πέφτουν. Ήταν η αρχή του τέλους για τον όμορφο Καραβά μας.

Τρέξαμε στο ραδιόφωνο. Μόλις είχε αρχίσει τη μετάδοση εκείνης της μέρας (τότε δεν υπήρχε 24ωρη μετάδοση). «Καλημέρα σας», ακούστηκε μια φωνή, «σήμερα είναι 20 Ιουλίου. Η εκκλησία μας γιορτάζει τη μνήμη του Προφήτη Ηλιού….». Η Κύπρος δεχόταν επίθεση από τον Αττίλα και το ΡΙΚ μας έλεγε ποιον Άγιο γιορτάζουμε… Από τότε δεν ξέχασα ποτέ ποιος Άγιος γιορτάζει στις 20 Ιουλίου….

Την ξαδέλφη μας την Π. και τους γονείς της δεν τους είδαμε ποτέ από τότε. Συγκαταλέγονται μέσα στους χιλιάδες αγνοούμενους. Η απόβαση των Τούρκων έγινε σ’ εκείνη την όμορφη αμμουδερή παραλία του χωριού μας, στο «5 μίλι». Το «πτερύγιο» του καρχαρία πρέπει να ήταν περισκόπιο υποβρυχίου…..

Φτωχή μου Π. δεν έζησες να δεις πόσο παραπλανημένη ήσουν……
--------------

Υ.Γ. Μετά την απόβαση, οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις αρχικά κατευθύνθηκαν ανατολικά προς την πόλη της Κερύνειας, την οποία και κατέλαβαν. Έτσι δόθηκε η ευκαιρία στους κατοίκους του Καραβά να διαφύγουν προς τα δυτικά, εκτός βέβαια από τους κατοίκους του παραθαλάσσιου οικισμού που συνόρευε με τον τόπο της απόβασης. Ανάμεσα στους τελευταίους ήταν και η Π. καθώς και οι γονείς της. Αυτοί εγκλωβίστηκαν και πολλοί αφανίστηκαν. Οι δυο αδελφοί της Π. σώθηκαν γιατί υπηρετούσαν τη στρατιωτική τους θητεία μακριά από το σπίτι τους. Τραγική ειρωνεία....
Ο Καραβάς καταλήφθηκε ολόκληρος από τις τουρκικές δυνάμεις κατοχής στις 6 Αυγούστου 1974.
Η παραλία "5 μίλι" του χωριου μου, όπου έγινε η πρώτη απόβαση του Αττίλα

Η ίδια παραλία σήμερα. Πάνω διακρίνεται ένα τερατώδες μνημείο που ανήγειραν οι τουρκικές δυνάμεις κατοχής για να "τιμήσουν" την απόβαση. Λίγο πιο δεξιά από το "μνημείο" βρισκόταν το σπίτι της Π.


Το χωριό μου ο Καραβάς. Μια όμορφη κωμόπολη πνιγμένη στα περιβόλια εσπεριδοειδών.
Το λιμάνι της Κερύνειας

Πέμπτη 17 Ιουλίου 2008

Άμστερνταμ (Μέρος Α΄)




Ήταν η πρώτη φορά που επισκέφτηκα την πόλη του Άμστερνταμ. Ο άντρας μου την είχε επισκεφθεί πάλι, αλλά Χειμώνα (Φεβρουάριο) και δεν αποκόμισε και τις καλύτερες των εντυπώσεων. Μουντή πόλη είναι, μου είπε. Άλλοι που την είχαν επισκεφθεί καλοκαίρι μου είχαν πει ότι είναι χαρούμενη πόλη. Έτσι πήγα μη ξέροντας τι ακριβώς να περιμένω.

Ευτυχώς ήμουν προετοιμασμένη για τον καιρό. Την προηγούμενη μέρα μπήκα στο διαδίκτυο και είδα ότι τις μέρες που θα μέναμε εκεί η μέγιστη θερμοκρασία θα κυμαινόταν από 17 έως 20 βαθμούς Κελσίου. Ωραία, σκέφτηκα, θα φύγω από τις ζέστες της Αθήνας και θα συναντήσω και πάλι την Άνοιξη. Τη συνάντησα? Η απάντηση είναι ναι, συνάντησα την Άνοιξη με βροχή αλλά και περιόδους λιακάδας, ενώ στην Ελλάδα το καλοκαίρι με τις ζέστες του και ….τις φωτιές του βρισκόταν στο φόρτε του.

Πρώτη καλή συγκυρία. Το ξενοδοχείο μας ήταν στην Πλατεία Διασκέδασης (Leidse plein). Μια χαρούμενη πλατεία με ωραίες καφετέριες και εστιατόρια και χώρο για ….αυτοσχέδιες παραστάσεις. Καθένας που είχε ταλέντο ή νόμιζε ότι είχε τελοσπάντων, ξεδίπλωνε εκεί το ταλέντο του ή τη …λόξα του. Άλλοι χόρευαν, άλλοι έδιναν ροκ παραστάσεις. Μέχρι ένας με βιόλα ήταν εκεί και έδινε παράσταση! Ποια ήταν η καλύτερη παράσταση που παρακολούθησα? Ένα ακροβατικό από ένα ….κακομοίρη. Λοιπόν να πώς έγινε. Καθώς καθόμασταν στην πλατεία, ήρθε ένας τύπος κάπως κακομοίρης, κάπως περιθωριακός. Ήταν και λίγο καμπούρης. Άρχισε λοιπόν να στήνει κάτι σαν τροχαλία και η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι κάποιο έργο θα άρχιζε εκεί (πολλά έργα ήταν σε εξέλιξη στο Άμστερνταμ) και στείλανε τον ανθρωπάκο να στήσει την τροχαλία. Αμ δε, δεν ήταν εργάτης! Το αντιλήφθηκα όταν άρχισε να γδύνεται. Έβγαλε την μπλούζα, το παντελόνι, να μην πολυλογώ, τα βγαλε όλα και έμεινε με ένα …στρινγκ!! Ανέβηκε μετά σ’ ένα σχοινί και έκανε κάτι σαν….ακροβατικά (!!!)




Μόλις τέλειωσε την παράσταση του, πήρε το δίσκο και πέρασε απ’ όλα τα τραπέζια. Πρέπει να μάζεψε καλό μεροκάματο ο …καλλιτέχνης. Την άλλη μέρα, την ίδια ώρα, εκεί ήταν και έδωσε πάλι την παράσταση του… Χα χα χα!!




Τι άλλο μου κανε εντύπωση στο Άμστερνταμ? Τα ποδήλατα…. Η τελευταία απογραφή έδειξε ότι αυτή η πόλη έχει 980.000 κατοίκους και 1.200.000 ποδήλατα!!!! Τα αυτοκίνητα είναι σχετικά λίγα και υπό διωγμό, με ψηλούς φόρους, ψηλό κόστος συντήρησης, ψηλές τιμές καυσίμων (1,60€ περίπου το λίτρο η αμόλυβδη βενζίνη) και κάμερες κυκλοφορίας να τα παρακολουθούν παντού. Η παραμικρή παράβαση των οδηγών καταγράφεται και τους έρχεται το πρόστιμο στο σπίτι σε 2-3 μέρες (στην Ελλάδα θα είχαμε λύσει το πρόβλημα του προϋπολογισμού αν εφαρμοζόταν το μέτρο χα χα χα!).




Το 60% της κυκλοφορίας γίνεται με ποδήλατα. Βοηθά βέβαια το ότι η πόλη είναι επίπεδη. Και τι δεν είδαμε πάνω στα ποδήλατα! Νέους, γέρους, μωρά, κοστουμαρισμένους, ατημέλητους, σκυλιά, γατιά κλπ. Και ο ποδηλάτης ο βασιλιάς του Άμστερνταμ. Οι καλύτεροι χώροι για κυκλοφορία είναι οι ποδηλατοδρόμοι. Ο ποδηλάτης έχει πάντα δίκιο. Έτσι και κάνει το λάθος ο πεζός και μπει σε ποδηλατοδρόμο, κινδυνεύει άμεσα. Μη έχοντας εξοικειωθεί με τις ιδιαιτερότητες της πόλης, τις πρώτες μέρες κατέβαινα σε ποδηλατόδρομο περνώντας το για πεζοδρόμιο. Δύο φορές κινδύνεψα να βρεθώ φαρδιά πλατιά ξαπλωμένη κάτω κι ένα ποδήλατο να περνά από πάνω μου. Με άρπαξε ο άντρας μου την τελευταία στιγμή. Τι κάνουν οι ποδηλάτες όταν βρέχει? Απλούστατα φορούν κάτι τεράστια αδιάβροχα με κουκούλα και συνεχίζουν απτόητοι. Σε αντίθεση με τη Νέα Υόρκη που πήγα πριν μερικά χρόνια και είδα χοντρούς και έφριξα, στο Άμστερνταμ οι χοντροί είναι ελάχιστοι. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ολλανδών είναι στυλάτοι και γυμνασμένοι. Και πώς να χοντρύνουν, αφού γυμνάζονται συνέχεια ποδηλατώντας! Μη νομίζετε δε ότι έχουν τίποτε ακριβά ποδήλατα. Όχι, κοινά ποδήλατα είναι, απλώς έχουν διάφορα διακριτικά για να τα ξεχωρίζουν. Άσε που κλέφτες τα κλέβουν συνέχεια. Υπάρχει δε, λέει, ένας χώρος δίπλα στο Πανεπιστήμιο, όπου πωλούνται τα κλεμμένα ποδήλατα. Με 15-20 ευρώ αγοράζεις ένα τέτοιο.







Η συνέχεια των εντυπώσεων στο επόμενο….. Δεν θα γλυτώσετε τόσο εύκολα από μένα. Χα χα χα!!

Πέμπτη 10 Ιουλίου 2008

Κλειστόν λόγω διακοπών....


Αγαπημένοι μου φίλοι θα με χάσετε για μια βδομάδα περίπου. Θα κάνω ένα ταξιδάκι στο Άμστερνταμ με το γέρο μου (!!!). Όπως διάβασα στο διαδίκτυο εκεί έχει δροσιά. Η θερμοκρασία γύρω στους 17-20 βαθμούς Κελσίου. Όταν γυρίσω, θέλετε δεν θέλετε, θα υποστείτε τις ταξιδιωτικές μου εντυπώσεις. Χα χα χα!!

Καλές διακοπές σε όλους σας!!!!

Κυριακή 6 Ιουλίου 2008

Έχει θέση ο Χίτλερ στο Μουσείο ή όχι?



Στο ίδιο Μουσείο ο Χίτλερ μαζί με το Βίσμαρκ, το Μαρξ, τον Μπετόβεν, τον Αϊνστάιν και το Σρέντερ….

Ο Αδόλφος Χίτλερ περιλαμβάνεται μεταξύ των 70 «φιλοξενούμενων» στο νέο μουσείο «Μαντάμ Τισώ» του Βερολίνου. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του μουσείου, Ναταλί Ρουός «ο Χίτλερ είναι ένα πρόσωπο, που οι σύγχρονοι θα ήθελαν να τον δουν. Με δεδομένο ότι επιθυμούμε να παρουσιάσουμε τη γερμανική ιστορία, θα ήταν πολύ δύσκολο να αποκλείσουμε το ομοίωμα του Χίτλερ. Επιθυμούμε να δείξουμε στο νέο Μουσείο την πραγματικότητα….». Ωστόσο, για μην θεωρηθεί ότι υμνούν τον Χίτλερ οι υπεύθυνοι του μουσείου παρουσιάζουν το δικτάτορα ως έναν «άνδρα εξασθενημένο» και πολύ καταβεβλημένο μέσα στο καταφύγιό του, εκεί όπου πέρασε τις τελευταίες ημέρες της ζωής του, όπου και αυτοκτόνησε στις 30 Απριλίου του 1945.

Όταν πρωτοδιάβασα την είδηση αυτή, να σας πω την αλήθεια, δεν μου άρεσε. Αυτό μας έλειπε, σκέφτηκα να βλέπουμε το Χίτλερ σε Μουσείο. Μετά όμως το ξανασκέφτηκα. Είτε μας αρέσει είτε όχι, ο Χίτλερ είναι ένα ιστορικό πρόσωπο της Γερμανίας και κατ’ επέκταση της Ευρώπης και όλου του κόσμου. Ένα ειδεχθές εγκληματικό πρόσωπο ναι, ένα παράδειγμα προς αποφυγή ναι, αλλά δεν παύει να είναι μέρος της Ιστορίας, της πραγματικότητας. Το να κλείνουμε τα μάτια σ’ αυτό δεν ωφελεί. Ιστορικά πρόσωπα δεν είναι μόνο τα θετικά, αλλά και τα αρνητικά.

Εσείς τι λέτε?

------------

Υ.Γ. Επεισοδιακά ξεκίνησε η μέρα εγκαινίων του Μουσείου. Ένας επισκέπτης προσπάθησε να αποκεφαλίσει το ομοίωμα του Χίτλερ. Επενέβη η Αστυνομία και τον συνέλαβε.




Παρασκευή 4 Ιουλίου 2008

Το χαζοχαρούμενο ποστ που δεν έγινε....


Χθες το πρωί ξύπνησα με μια χαλαρή καλοκαιρινή διάθεση.

Αποφάσισα να μην πάω στο γραφείο. Καλοκαιράκι είναι. Τα δικαστήρια μπήκαν στα θερινά τμήματα, όπου δικάζονται μόνο οι επείγουσες υποθέσεις, οπότε υπάρχει και από θέμα δουλειάς μια άνεση, μια χαλαρότητα. Το κοριτσάκι μου (που δεν είναι πια κοριτσάκι, αλλά κοπελλάρα 25 χρόνων) γύρισε από την Αγγλία. Ήμουν χαρούμενη γιατί θα την έχω όλο το καλοκαίρι. Τρόπος του λέγειν θα την έχω, γιατί ετοιμάζει την πτυχιακή της εργασία κι έχει πολλή δουλειά. Ο γιόκας μου τέλειωσε επιτέλους τη στρατιωτική του θητεία που ας σημειωθεί δεν τη συμπάθησε ούτε μια μέρα (γκρίνιαζε συνέχεια δοκιμάζοντας και τη δική μου υπομονή). Βρέθηκε λοιπόν (η χάρη του) στην Ισπανία, στη Βαρκελώνη. Παρακολουθεί μαθήματα σε Σχολή για να βελτιώσει λέει τα Ισπανικά του (ναι ξέρει και απ’ αυτά). Το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Όχι ….δεν μας τρώει τα φράγκα. Όταν σπούδαζε στη Νορβηγία, δούλευε παράλληλα, οπότε έχει δικά του λεφτά να τρώει.

Όλα καλά κι όλα ωραία. Έτσι νόμιζα τρομάρα μου. Ήμουν μάλιστα έτοιμη να αρχίσω να γράφω ένα χαζοχαρούμενο ποστ εξιστορώντας τα πιο πάνω με πιο χαρούμενα όμως χρώματα, ώσπου δέχομαι ένα τηλεφώνημα. Διεθνή κλήση. Ο γιόκας μου ήταν. Από Ισπανία. «Μαμά με κλέψανε, μου τα πήραν όλα, διαβατήριο, κάρτες, λεφτά, κινητό….». Πώς δεν μου ρθε εγκεφαλικό της μεσόκοπης μάνας!! Και είμαι και σε κρίσιμη ηλικία… Πώς έγινε γιόκα μου? «Να, ήμουν στη στάση, περίμενα το λεωφορείο να πάω στη Σχολή, είχα αφήσει την τσάντα στο παγκάκι και πέρασε ένας σαν σίφουνας και μου την πήρε, δεν πρόλαβα να αντιδράσω…». Να και κλεφτρόνια σαν τα δικά μας στην Ισπανία. Είναι γεγονός βέβαια ότι είναι αφηρημένος γενικά ο γιος μου, ξεχνά κινητά στα ταξί, χάνει το πορτοφόλι του κλπ, αλλά τέτοια ώρα, τέτοια λόγια… Δεν τον μάλωσα πολύ, λίγο όμως το μάλωσα (χίλιες φορές του είχα πει να μην αφήνει την τσάντα από το χέρι του). Άντε τώρα. Αρχίσαν τα τρεχάματα. Έπρεπε να ακυρώσω τις κάρτες, να βρω τρόπο να του στείλω χρήματα κλπ κλπ. Στήσαμε κι ένα καυγά, γιατί του έλεγα να μου πει το όνομα ενός φίλου του να στείλω στο όνομα του τα χρήματα, αφού ο ίδιος δεν είχε ταυτότητα ή διαβατήριο να τα εισπράξει. Αυτός έλεγε ότι θα του τα δώσουν με μια παλιά φοιτητική ταυτότητα που είχε ξεμείνει στα πράγματα του, εγώ του έλεγα ότι δεν θα του τα δώσουν. Τελικά τα έστειλα στο όνομα του. Λέω αν δεν μπορέσει να τα πάρει, κακό του κεφαλιού του. Ο ίδιος θα μείνει χωρίς λεφτά, δεν θα μείνω εγώ. Τα πήρε όμως ο μπαγάσας με την παλιά φοιτητική ταυτότητα….

Σήμερα όλο το πρωί έτρεχα να του βγάλω καινούργια κάρτα για να παίρνει χρήματα από ΑΤΜ. Παρένθεση - καλέ, έχετε προσέξει τι ξινισμένα μούτρα έχουν οι υπάλληλοι της Εμπορικής Τράπεζας;- κλείνει η παρένθεση. Μετά έτρεχα στο Ταχυδρομείο για να του στείλω και την ταυτότητα του. Ευτυχώς που όταν έφευγε με άκουσε και δεν την πήρε κι αυτή μαζί του, πήρε μόνο το διαβατήριο. Ήταν έτοιμος να την πάρει. Θα την κλαίγαμε κι αυτήν τώρα...

Αχ ξινή μου βγήκε η καλοκαιρινή χαλαρότητα και διάθεση. Α, και δεν θα ξανασκεφτώ να γράψω χαζοχαρούμενο ποστ, ματιάζομαι μόνη μου, είμαι γκαντέμω φαίνεται. Μητσοτάκη μ’ ακούς??