Η Μερόπη αστειεύεται

Η Μερόπη αστειεύεται

Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009

Οι Ζάνες της αρχαίας Ολυμπίας...



Αρχαία Ολυμπία! Ένας από τους πιο αγαπημένους προορισμούς της οικογένειας μου. Κάθε 2-3 το πολύ χρόνια την επισκεπτόμαστε. Η τελευταία (πριν τη φετινή) επίσκεψη μας ήταν το 2007. Τότε φύγαμε μια μέρα ακριβώς πριν τη φοβερή πυρκαγιά που έφτασε μέχρι τις παρυφές του αρχαιολογικού χώρου και απείλησε να τον κάψει. Θυμάστε? Και βέβαια θυμάστε. Τότε που εθεάθη στον Ιερό χώρο, εν μέσω φωτιάς και καπνών, και ο αλήστου μνήμης Χρ. Ζαχόπουλος, ο μεγάλος προστάτης των Αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς (!).
Στην ανάρτηση μου αυτή δεν θα σας κουράσω πολύ. Δεν θα ασχοληθώ με όλα τα μνημεία του Ιερού Χώρου της Ολυμπίας, για τα οποία μπορείτε να διαβάσετε λεπτομερώς εδώ. Θα περιοριστώ στους Ζάνες που μου έκαναν μεγάλη εντύπωση. Θα αναρωτιέστε τι είναι οι Ζάνες. Δεν ξέρω αν προσέξατε, όσοι από σας έχουν επισκεφτεί τον αρχαιολογικό χώρο (φαντάζομαι οι περισσότεροι), ότι μπροστά από την «Κρυπτή» (δηλ. την θολωτή δίοδο-είσοδο του σταδίου) σώζονται, ένθεν και ένθεν, δεκαέξι πέτρινα βάθρα, τα οποία είναι τοποθετημένα στη σειρά το ένα δίπλα στο άλλο. Στα βάθρα αυτά, κατά την αρχαιότητα, υπήρχαν ισάριθμα χάλκινα αγάλματα του Δία, τα οποία, όμως, δεν διασώθηκαν. Πρόκειται για τους λεγόμενους Ζάνες (πληθυντικός αριθμός του ονόματος Ζευς), τα οποία είχαν κατασκευαστεί με χρήματα προστίμων που επιβλήθηκαν στους αθλητές, οι οποίοι δεν σεβάστηκαν τους κανονισμούς των Ολυμπιακών Αγώνων. Ήταν μάλιστα τοποθετημένα σε περίοπτη θέση, αμέσως πριν την είσοδο στο στάδιο, προκειμένου, βλέποντας τα, να παραδειγματίζονται οι αθλητές που θα λάμβαναν μέρος στους αγώνες. Σύμφωνα με την αφήγηση του αρχαίου περιηγητή Παυσανία, οι αρχαιότεροι από τους Ζάνες έγιναν στην 98η Ολυμπιάδα, δηλαδή το 388 π.Χ. από το χρηματικό πρόστιμο που επιβλήθηκε στο Θεσσαλό Εύπωλο, επειδή δωροδόκησε τρεις πυγμάχους, προκειμένου να ανακηρυχθεί αυτός νικητής. Αργότερα, στην 112η Ολυμπιάδα, δηλαδή το 332 π.Χ., στήθηκαν άλλα έξι αγάλματα, από τον Αθηναίο αθλητή του πένταθλου Κάλλιππο, ο οποίος δωροδόκησε τους συναθλητές του. Στην 201η Ολυμπιάδα, το 25 μ.Χ., ο Αλεξανδρινός παγκρατιαστής Σαραπίων, τιμωρήθηκε από τους Ηλείους κριτές επειδή μία μέρα πριν από τον αγώνα φοβήθηκε τόσο πολύ, ώστε έφυγε κρυφά. Αυτός ήταν και ο μόνος αθλητής στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που τιμωρήθηκε για δειλία. Τα χάλκινα αγάλματα που τοποθετούνταν στα βάθρα ήταν έργα μεγάλων καλλιτεχνών της εποχής. Στην πρώτη από τα ανατολικά βάση, που βρίσκεται μπροστά από την Κρυπτή, σώζεται ακόμα η επιγραφή που μας πληροφορεί ότι το άγαλμα είχε κατασκευάσει ο περίφημος Σικυώνιος γλύπτης Κλέων, ενώ δικό του έργο πρέπει να ήταν και το δεύτερο κατά σειρά άγαλμα. Στην άνω επιφάνεια του ίδιου βάθρου διατηρούνται τα ίχνη στερέωσης του αγάλματος. Από αυτά συμπεραίνουμε ότι ο Δίας απεικονιζόταν σε φυσικό μέγεθος, με το δεξιό πόδι να πατά ολόκληρο, ενώ το αριστερό πατούσε πιο ελαφρά, με τις μύτες. Όλοι οι Ζάνες πρέπει να είχαν την ίδια μορφή, παρά το γεγονός ότι φιλοτεχνήθηκαν σε διαφορετικές εποχές. Όπως αναφέρει ο Παυσανίας, στις βάσεις τους χαρασσόταν ελεγείο (επιγραφή), που ανέφερε το όνομα του παραβάτη (τι ντροπή!), την πόλη από την οποία καταγόταν, καθώς επίσης και συμβουλές προς τους αθλητές, ότι δηλαδή θα έπρεπε να βασίζονται στις σωματικές τους ικανότητες για την ολυμπιακή νίκη και να μην χρησιμοποιούν δόλο.
Πόσο επίκαιροι είναι αλήθεια οι Ζάνες σήμερα που τα αναβολικά δίνουν και παίρνουν! Οι αθλητικοί αγώνες, ας μη γελιόμαστε, έχουν καταντήσει αγώνες, στους οποίους επικρατούν, συχνά, όχι αυτοί που έχουν τις καλύτερες σωματικές ικανότητες, αλλά αυτοί που συνδυάζουν σωματική ικανότητα και λήψη φαρμάκων. Τελειώνοντας ξέρετε τι σκέφτομαι? Σε μερικούς από τους αθλητές μας αντί για καράβια και συρμούς τράμ, Ζάνες έπρεπε να αφιερώσουμε! Το ίδιο και σε μερικούς πολιτικούς μας. Τι θα λέγατε να στήναμε Ζάνες έξω από τη βουλή??? Να μου πείτε με τα τερτίπια που σκαρφίζονται τα κόμματα (αποχώρηση από την ψηφοφορία, πρόωρο κλείσιμο της Βουλής κλπ) δεν θα είχε αποτέλεσμα…
Και τώρα θαυμάστε λίγες από φωτογραφίες που έβγαλα από τον αρχαιολογικό χώρο (οι δύο τελευταίες φωτο δεν είναι δικές μου, τις δανείστηκα από τον ηλεκτρονικό τύπο).



Τα πέτρινα βάθρα, όπου ήταν τοποθετημένοι οι Ζάνες








Ερείπεια του αρχαίου ναού του Δία, του σημαντικότερου οικοδομήματος στην αρχαία Ολυμπία. Μέσα σ' αυτόν βρισκόταν και το περίφημο χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία, έργο του Φειδία.



Ερείπεια του ναού της Ήρας



Ο περίβολος του Μουσείου της Ολυμπίας. Στο βάθος διακρίνεται το καμένο δάσος.



Ο Κρόνιος λόφος όπως είναι σήμερα. Είναι γνωστό ότι κατά την πυρκαγιά του 2007 κάηκε η πυκνή του βλάστηση (κυρίως πεύκα).





Ας θυμηθούμε (μας κάνει καλό η μνήμη δυσάρεστων γεγονότων) την πυρκαγιά του 2007 που η φωτιά έφτασε ακριβώς έξω από τον αρχαιολογικό χώρο.



29 σχόλια:

Μιχάλης είπε...

Άλλη μια ωραία ανάρτηση.

Και χαίρομαι γιατί αφορά την αγαπημένη μου Ολυμία ή τα Ολύμπια όπως τα λένε στην Ηλεία.

Εσύ αγαπητή μου Μερόπη έφυγες από εκεί (την τελευταία φορά) μία ημέρα πριν τις πυρκαγιές!

Εγώ έφυγα τρεις ημέρες πριν!!!

Ξαναπήγα πλέον όταν ο χώρος γύρω από την Ολυμπία ήταν κατάμαυρος...

Τσαλαπετεινός είπε...

" Ζάνες έξω από τη βουλή; "
Καταπληκτική ιδέα αλλά φοβάμαι ότι δεν υπάρχει αρκετός χώρος.

stalamatia είπε...

Και γιατί δεν τα ξαναγεμίζουν με αγάλματα; αααα οι σημερινοί αθλητές δεν κάνουν παρανομίες!!! Δεν τόξερα!!!!
Υ.Γ.Και κανόνισε άμα ξανάρθεις στα άλλα αρχαία να με ειδοποιήσεις!!!χμ.

Meropi είπε...

-@Μιχάλη μου καλημέρα.
ξέρω ότι έχεις ιδιαίτερο δεσμό με την περιοχή (έχω διαβάσει μια παλαιότερη ανάρτηση σου).

-@Τσαλαπετεινέ μου,
καλώς μου ήρθες από το ιστολόγιο μου. Έχεις ξανάλθει? Δεν θυμάμαι.

-@Σταλαματιά μου,
ναι θα σε ειδοποιήσω, όταν ξαναπάω στους Δελφούς. Όσο για τους σημερινούς αθλητές, φωτιά θα πέσει να με κάψει, αν τολμήσω και σκεφτώ ότι ντοπάρονται. Χα χα χα!

Gee Pontius είπε...

Μερόπη, καλημέρα.
Κατατοπιστικ΄ή η ανάρτησή σου ειδικά για μένα που δεν έχω αξιωθεί να επισκεφθώ την περιοχή. Φυσικά αυτό το Ζάνες, πληθυντικός του Ζεύς βγάζει μάτι αλλά δεν φταις εσύ...
Ο τύπος Ζην- Ζηνός, δωρικά Ζαν- Ζανός έχει αλληλοεπιδράσεις με τα λατινικά Ianus και Juno εξ ου και το όνομα της Ηρας, Ζανώ.Από τον $ον π.Χ. αιώνα συναντώνται ονόματα όπως Ζηνόδωρος,ζηνόδοτος, Ζηνοφάνης κ.λ.π., ο τύπος Ζαν είναι σπανιότατος.
Περισσότερα περί του ονόματος του Διός (ο Δίας- Δίαντος ήταν απλά ήρωας) στο :http://gpointsbeeze.blogspot.com/2008/10/blog-post.html

Gee Pontius είπε...

Δύο (2) δαλίμονες του τπογραφίου :
ο αίωνας είναι ο 4ος π.Χ. και φυσικά Janus

Eleni Tsamadou είπε...

Kαταπληκτική η ανάρτησή σου αγαπητή Μερόπη. Φαντάσου όχι μόνο μπροστά στη Βουλή αλλά σε κάθε δημόσιο χώρο, στάδιο, πλατεία, κτίριο να στήναμε μερικές Ζάνες από τα πρόστιμα που θα έπρεπε να πληρώνουν κάποιοι. Φαντάσου όμως και να έμπαινε κάτι ανάλογο στις Βρυξέλλες, φοβούμαι πως θα είχαμε και πάλι τα πρωτεία.
Την επόμενη φορά που θα κατεβείτε στην Πελοπόννησο, μια και έχεις το όνομά σου αρχαίας βασίλισσας της Μεσσηνίας,κάνετε μια παράκαμψη στην Αρχαία Μεσσήνη, Εκεί θα θαυμάσεις την πιο καλά διατηρημένη πόλη Ελληνιστικών χρόνων, τα θαυμαστά τείχη που εξυμνεί ο Παυσανίας και το λαμπρό στάδιο. Φέτος έγιναν και τα εγκαίνια του αρχαίου θεάτρου όπου τραγούδησε ο Μάριος Φραγκούλης. Αν δεν έχεις πάει ποτέ αξίζει τον κόπο. Πίστεψέ με.

Marina είπε...

Τόσες φορές έχω πάει Ολυμπία, έτσι όπως περιγράφεις την ιστορία για τις Ζάνες πουθενά δεν διάβασα!!

Φαντάζομαι ότι τα βουλγαράκια και τα ζαχοπουλιαδάκια κάπου θα λουφάζουν "κτίζοντας το μέλλον τους" ώστε να επιπλεύσουν μετεκλογικά..με γεμάτη κοιλιά!

Phivos Nicolaides είπε...

Εδώ ζάνες, εκεί ζάνες, πού είναι οι ζάνες σήμερα;

dyosmaraki είπε...

Βρίκσω τέλεια την ιδεά για Ζάνες έξω από τη Βουλή.
Ομορφη η ξενάγησή σου. Ακόμη δεν τα κατάφερα να επισκεφτώ την Ολυμπία.Θα χρησιμοποιήσω την ανάρτησή σου για οδηγό. Και όχι τίποτα άλλο αλλά δεν θα μπορέσω να θαυμάσω και το κιονόκρανο που χάθηκε....

Meropi είπε...

-@gpoint μου,
πολύ χρήσιμες οι παρατηρήσεις σου. Αν και μαθηματικός, μας έβαλες τα γυαλιά!

-@Ελένη μου,
ευχαριστώ για τις πληροφορίες που μου έδωσες. Αν βρεθώ στη Μεσσηνία θα ακολουθήσω την υπόδειξη σου.

Meropi είπε...

-@Μαρίνα μου,
ναι δεν το ξέρουν πολλοί αυτό με τους Ζάνες. Κι εμένα μου έκανε εντύπωση, γι' αυτό αποφάσισα να το τονίσω.

-@Φοίβο μου,
δυστυχώς σήμερα Ζάνες γιοκ.

Meropi είπε...

=@dyosmaraki μου,
να πας στην Αρχαία Ολυμπία. Από τους ωραιότερους αρχαιολογικούς χώρους!!!

NdN είπε...

Γεια σου Μερόπη,

Αν καθενας που "έκλεβε" έπρεπε να φτιάξει και ένα άγαλμα του Δία, δεν θα είχαμε χώρο να σταθούμε σε αυτή τη χώρα. Οχι μόνο έξω από τη Βουλή, αλλά και από πολλά ακόμα μέρη.

jf είπε...

Πολύ ωραίοι συνειρμοί!

Σήμερα, ζάνες? Είναι ικανοί να μας επιβάλουν φόρους για να τους φτιάξουν...

Ανώνυμος είπε...

Να΄σαι καλά μεροπάκη.
Τα άνοιξα και σήμερα τα στραβά μου...
Δεν τα ήξευρα όλα αυτά κι ας έχω επισκεφτεί το χώρο πολλές φορές.
Φιλιά


ΥΣ: Μουσάτε μεροληπτείς. Στην Ολυμπία ποτέ, αλλά τους Δελφούς τους έχεις μετρήσει βήμα, βήμα.

phlou...flis είπε...

τελικά ανακαλύπτω το πόσο αδιάβαστοι πάμε και επισκεπτόμαστε τα διάφορα μνημεία. Αγνοούσα παντελώς τις ζάνες.
Από τις φωτογραφίες μ' άρεσε πάρα πολύ η τελευταία!!! Με το δίδυμο της αμαρτίας

Meropi είπε...

-@NdN μου,
Αν και θέλω να πιστεύω ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων είναι έντιμοι άνθρωποι, εντούτοις υπάρχει ένας ικανός αριθμός που άνετα θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν ένα από τους Ζάνες!!! Συμφωνώ σ' αυτό μαζί σου.

-@JamanFou μου,
υποτίθεται ότι θα φτιαχτούν από τα πρόστιμα που θα πληρώσουν οι ίδιοι οι παρανομούντες. Αυτό που είναι πιθανό είναι να ισχυριστούν ότι η αναγραφή του ονόματος τους στο βάθρο προσκρούει στα ....προσωπικά δεδομένα!!!!

Meropi είπε...

-@ Φοράδα μου,
μη νομίζεις, κι εγώ στην προτελευταία μου επίσκεψη στην Ολυμπία άνοιξα τα στραβά μου κι έμαθα για τους Ζάνες. Προηγουμένως περιοριζόμουν στα κλασσικά (ναός του Δία, της Ήρας, στάδιο κλπ).

-@Φλούφλη μου,
τις δύο τελευταίες φωτο τις έβαλα, για να μη ξεχνιόμαστε.....

Γιάννης Καραμήτρος είπε...

Ας μην σχολιάσω τη βιομηχανία παραγωγής μεταλίων, τύφλα να έχουν τα κομμουνιστικά καθεστώτα, που είχαμε στήσει. Μιας και ρωτάς τι κάνει η "ψυχή" ο Ζαχόπουλος την απάντηση δεν έχω να σου πω τι κάνει η Ολυμπιονίκης Χαλκιά: φωτογραφίζεται σε κοσμικά περιοδικά. Αν βάζαμε μυαλό σαν έθνος θα έλεγα πως δεν πειράζει αλλά πολύ φοβάμαι πως αυτό είναι αδύνατο μιας και αμέσως μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού 2007 η κυβέρνηση κέρδισε τις εκλογές.

Ελπίζω να χάσει αυτές που έρχονται αλλά θα μου πεις: το ΠΑΟΣΚ είναι καλύτερο;

Meropi είπε...

-@ Γιάννη μου,
ας ελπίσουμε να μην επαναληφθούν φαινόμενα όπως του ντοπαρίσματος όλης της ελληνικής ομάδας άρσης βαρών. Έχουμε τώρα συνειδητοποιήσει πώς κερδήθηκαν πολλά από τα μετάλλια και νομίζω ότι δεν τα θέλουμε τέτοια μετάλλια.
Όσο για το ΠΑΣΟΚ που έρχεται ένα πράγμα μόνο θα πω. Χειρότερο δεν μπορεί να είναι.

Γιάννης Καραμήτρος είπε...

Παρόλο που όλη ομάδα άρσης βαρών ήταν ντοπαρισμένη για κάποιο λόγο δεν με ενοχλεί τόσο πολύ. Αυτή που με ενοχλέι τα μάλα είναι Η Χαλκιά.

εικονολογία2010 είπε...

Θυμάμαι τον απερίγραπτο Βουλγαράκη στην αρχή να καθησυχάζει ότι όλα εντάξει κι όταν ακολούθησε η στάχτη,το ρημαδιό και τα αποκαΐδια να επιχαίρει ότι ο χώρος σώθηκε,λές και υπήρχε ποτέ περίπτωση να καούν οι πέτρες(αυτή είναι μιά άλλη εκδοχή του "ό,τι είναι νόμιμο ε'ίναι και ηθικό" δηλαδή αφού δε καρβουνιάσαν οι κολώνες δεν κάηκε ο χώρος).Βουλγαράκης υπόδειγμα αμοραλισμού και χοντροπετσοσύνης.Ε όσο γιά τον άλλο,δε ξέρω,παρόλο ότι τον σιχαινόμουν σαν γραμματέα του ΥΠΠΟ, η απόπειρα αυτοκτονίας του τον έχει-και σε πολιτικό επίπεδο- αθωώσει. Είναι μιά καθαρτήρια πράξη. Βέβαια όσο αυτός ήταν κατάλληλος γιά γραμματέας του ΥΠΠΟ αλλο τόσο εγώ θα μπορούσα να είμαι γραμματέας του Παράδεισου!

Gee Pontius είπε...

Δυστυχώς Μερόπη λογικά μάλλον χειρότερο θάναι το επερχόμενο πασόκ αφου δεν θα μακροημερεύσει λόγω προεδρικών εκλογών και εσωτερικών αναταραχών συτην πλιατσικολογία. Πιστεύω ότι ο κατήφορος θα συνεχισθεί μέχρι να μας φανεί... φυσιολογική μια κυβέρνηση Ντόρας. Τότε και αφού έχουμε πιάσει τον πάτο των πάτων (και αποδημήσει ο ακατανόμαστος) μπορούμε να ελπίζουμε σε ανάκαμψη.

Φοράδα, τα ολύμπια μου φέρνουν κάτι από ...Ολυμπιακό και σαν ΠΑΟKg's δυσφορώ.

Meropi είπε...

-@Γιάννη μου,
η Χαλκιά ίσως να σου τη δίνει, γιατί το παίζει και ....κοσμική!

-@Νίκο μου,
μια χαρά σε βρίσκω ως Γραμματέα του Παραδείσου!! Χα χα χα!

Meropi είπε...

-@gpoint μου,
λέω ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θα ήταν χειρότερο, γιατί έχω την εντύπωση ότι πιάσαμε πάτο. Το πολύ να μείνουμε στον πάτο. Αν και για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω ότι θα πάμε λίγο πιο πάνω από τον πάτο.

KitsosMitsos είπε...

Πολύ καλή ξενάγηση! Ευχαριστούμε που μας ταξίδεψες και εκεί! Από τα αγαπημένα μου μέρη για αρχαιολογικούς κυρίως λόγους.

Roadartist είπε...

Αχ αυτός ο Ζαχόπουλος! Ο υπεύθυνος του Διδακτορικού δεν ήταν της συζύγου του πρωθυπουργού?? Τι τύπος.. Τι αίσχος.. Πως γίνεται και τους ανεχόμαστε...??

Ωραία ανάρτηση!!!
Δεν έχω πάει ποτέ μου στην Αρχαία Ολυμπία..Ναι το ξέρω χάνω.. όπως κ αλλα μέρη που δεν έχω ακόμη επισκεφτεί. Τι στο καλό, εύχομαι να πάω.. :)

Meropi είπε...

-@KitsosMitsos μου,
καλώς μου ήρθες από το ιστολόγιο μου. Νομίζω ότι δεν μου έχεις ξανάρθει. Μήπως κάνω λάθος?

-@Roadartist μου,
να πας στην Αρχαία Ολυμπία. Θα σου αρέσει πολύ.