"Δύο απόπειρες και μια δολοφονία"

Η νεώτερη κυπριακή ιστορία είναι γεμάτη από θρίλερ! Το τελευταίο θρίλερ με την κλοπή της σωρού του Τάσσου Παπαδόπουλου δεν αποτελεί παρά μια παρωνυχίδα στη σειρά των θρίλερ που σημάδεψαν την Κύπρο και το λαό της. Αυτό σκεφτόμουν τώρα δα, που τέλειωσα την ανάγνωση του νέου βιβλίου του Μακάριου Δρουσιώτη: Δύο απόπειρες και μία δολοφονία. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι τίτλος ταινίας του Μάρτιν Σκοτσέζε ή του Μάικλ Μουρ ή των αδελφών Κοέν ή ακόμη του δικού μας του Κώστα Γαβρά. Δεν είναι όμως. Είναι τίτλος βιβλίου, το οποίο μάλιστα στηρίζεται σε αληθινά ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν στην Κύπρο στη δεκαετία του 60, τα οποία, νομίζω, για πρώτη φορά παρουσιάζονται στην πραγματική τους διάσταση, χωρίς προσπάθεια ούτε εξωραϊσμού, ούτε συγκάλυψης, ούτε διαστρέβλωσης. Για κάθε γεγονός παρατίθεται η απόδειξη, το ντοκουμέντο που το στηρίζει. Και κάθε αξιολόγηση των ιστορικών γεγονότων, που είναι αναπόφευκτη για ένα ιστορικό ερευνητή, στηρίζεται και πάλι στα αποδεικτικά στοιχεία συνδυασμένα μεταξύ τους. Ο Μακάριος Δρουσιώτης μάλιστα δεν διστάζει ακόμα και τον εαυτό του να διορθώσει, όταν γράφοντας αυτό το βιβλίο ανακάλυψε νέα στοιχεία που ανέτρεψαν εν μέρει, σε κάποιο σημείο, παλιά δική του αξιολόγηση που περιέχεται σε παλαιότερο βιβλίο του. Με λίγα λόγια η ανάγνωση του βιβλίου αυτού ήταν μια ευχάριστη εμπειρία, για μένα, τη νομικό, που δεν αρκείται σε αερολογίες και συνομωσιολογίες, αλλά αντίθετα έχει συνηθίσει να ψάχνει συνέχεια για αποδείξεις και τεκμήρια, προκειμένου να πειστεί και να πείσει για την αλήθεια.
Το βιβλίο ασχολείται κυρίως με τα εξής γεγονότα της περιόδου 1967-1970:

• Με τα πολεμικά γεγονότα του 1967 στο τουρκοκυπριακό χωριό Κοφίνου, που οδήγησαν στην απόσυρση της ελληνικής μεραρχίας που στάθμευε στην Κύπρο από το 1964. Χάθηκε τότε μια ευκαιρία για πλήρη αποστρατικοποίηση του νησιού. Αν η πρόταση αυτή για αποστρατικοποίηση που έπεσε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων γινόταν δεκτή, αναπόφευκτα θα εγκατέλειπαν την Κύπρο τόσο οι χουντικοί αξιωματικοί που στελέχωναν την Εθνική Φρουρά και οι οποίοι μερικά χρόνια αργότερα οργάνωσαν το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου, όσο και οι Τούρκοι αξιωματικοί που διοικούσαν την παράνομη τουρκοκυπριακή οργάνωση ΤΜΤ. Και ίσως τότε αποφεύγαμε το πραξικόπημα και την εισβολή.
• Με τη μετάβαση του Αλέκου Παναγούλη στην Κύπρο, την προσπάθεια του να βρει βοήθεια και συνεργάτες, για να δολοφονήσει το Δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο και με την απόπειρα κατ’ αυτού. Δυστυχώς ο αγνός, ονειροπόλος αντιστασιακός μπλέχτηκε, εν αγνοία του, στα δίκτυα του τότε Υπουργού Εσωτερικών Γιωρκάτζη, ο οποίος προσπάθησε να τον χρησιμοποιήσει, για δικούς του σκοτεινούς σκοπούς.
• Με την απόπειρα δολοφονίας κατά του Μακαρίου, την οποία διοργάνωσαν δύο δαιμόνιοι Έλληνες αξιωματικοί, οι οποίοι είχαν αναλάβει την προσωπική ασφάλεια του Κύπριου Προέδρου (!!!), σε συνεργασία με τον πρώην Υπουργό του.
• Με τη δολοφονία του Πολύκαρπου Γιωρκάτζη, μιας σκοτεινής προσωπικότητας της κυπριακής ιστορίας που από αγωνιστής της ΕΟΚΑ, μετατράπηκε σε ένα πολυπράγμονα Υπουργό και πολιτικό που οι μέθοδοι του και οι πράξεις του, συχνά, δεν είχαν και μεγάλη σχέση με τη νομιμότητα. Κατέληξε δολοφονημένος από τους ίδιους τους χουντικούς συνεργάτες του που μάλλον θέλησαν να του κλείσουν το στόμα (στη φωτο πάνω μαζεύουν τη σωρό του από ένα χωράφι). Και ο Μακάριος τι έκανε? Έστησε επιχείρηση συγκάλυψης του φόνου. Άφησε δε τους ηθικούς αυτουργούς (που ήταν οι ίδιοι και στην απόπειρα εναντίον του) να φύγουν από την Κύπρο ανενόχλητοι!! Γιατί άραγε?

Η ιστορία είχε προειδοποιήσει επανειλημμένως το Μακάριο για τα γεγονότα που έμελλε να σημαδέψουν τη μοίρα της Κύπρου εκείνο το μοιραίο καλοκαίρι του 1974, καταλήγει ο συγγραφέας. Την άκουσε έγκαιρα την προειδοποίηση? Δυστυχώς όχι…
----------------------
Υ.Γ. Τελειώνοντας την ανάγνωση του βιβλίου κάθισα για λίγο και προβληματίστηκα. Ο Μακάριος Δρουσιώτης στην έρευνα του και την καταγραφή των γεγονότων, δεν προσπάθησε να αποσιωπήσει κανένα (γεγονός), καμιά πτυχή, όσο και αν μας πονά, όσο και αν δεν μας «συμφέρει». Σε αντίθεση με το (δικαστικό) «φάκελο της Κύπρου» που ποτέ δεν άνοιξε για «λόγους εθνικού συμφέροντος», ο συγγραφέας με το βιβλίο του αυτό όλα τα έβγαλε στο φως. Κι αυτά που μας έκαναν οι «εχθροί» μας, αλλά και κυρίως τα δικά μας λάθη, αυτά που κάναμε εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας, για να καταλήξουμε στην εθνική τραγωδία του 1974. Έκανε καλά? Η απάντηση είναι και βέβαια έκανε καλά. Και για να θυμηθούμε και το Διονύσιο Σολωμό «Το Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθινό».